Mexico

Mexico
Inhoud 1 geschiedenis 2 geografie 3 economie 4 bevolking 5 flora & fauna Literatuurlijst

Geschiedenis

20.000 v. Chr. Kwamen de eerste mensen op Mexico. Ze leefde van de jacht, visserij en van het vinden van planten. Rond 6000 v.Chr. begonnen ze pas met de landbouw. De periode van 2000 v. Chr. Tot 1521 n. Chr. Wordt vaak als volgt ingedeeld: -De preklassieke periode (2000 v. Chr. – 200 n. Chr.) -De klassieke periode (200 – 900 n. Chr.) -De postklassieke periode (900 – 1521 n. Chr.)

Rond 1200 v. Chr. Ontwikkelde de Olmeken de La Venta-cultuur. Ze waren de
eerste die steen bewerkten en ijzer smeden. Ze worden gezien als de moedercultuur van Mexico.

Aan het eind van de Preklassieke periode bleven er 2 politieke machten over: de Cuilculco cultuur en de Teotihuacán cultuur. Toen Cuelcuelco werd vernietigd kwam Teotihuacán aan de macht. In de klassieke periode kwamen de mensen massaal op de stad af omdat de economie daar goed ging. In die tijd hadden de priesters veel macht en kunst was toen op een hoog niveau.

Zapoteken, Mixteken en Maya´s
Van 300 tot 800 n. Chr. Ontplooide de Zapoteekse cultuur zich. De mensen weten weinig van hun geschiedenis maar ze weten wel dat ze bestaan uit een vereniging van stammen. Tussen 800 en 1000 n. Chr. Werden ze verdrongen door de Mixteken die bekent staan om het bewerken van zilver. De Mayacultuur bloeide in die tijd ook op. De Maya´s geloofde in reïncarnatie. De oudste gebouwen komen uit de 4e eeuw. Met kunst en wiskunde waren de Maya´s op een hoog niveau. Ook hun kalender is nauwkeuriger dan onze kalender van nu.

Tolteken
In de Postklassiekeperiode kregen de militaire het voor het zeggen. De tolteken en de azteken waren toen de belangrijkste culturen. De Tolteken hadden als gebruik de goden tevreden te stellen met mensenoffers. Om die te krijgen werd er veel oorlog gevoerd en de krijgsgevangene geofferd. In 1156 vielen de Tolteken uit elkaar.

Azteken
Op de centrale hoogvlakte werd uitgevochten wie de plek mocht houden. Uiteindelijk wonnen de Azteken. Begin 14e eeuw stelde de Azteken nog niet veel voor. In 1325 begonnen ze met de bouw van drijvende tuinen waar ze voornamelijk maïs verbouwde. Na een tijdje ontstond midden op het meer een stad die groot was voor die tijd. Net als de tolteken brachten ook de Azteken mensenoffers. Daarom waren ze continu oorlog aan het voeren voor de krijgsgevangenen. In minder dan 100 jaar hadden ze bijna heel Midden-Mexico in hun macht.

Spaanse veroveraars
De Spaanse veroveraar Herman Cortes zette als eerste Europeaan voet op Mexico. De Azteken waren heel vriendelijk omdat ze dachten dat hij een god was. Cortes nam echter hun opperbevelhebber gevangen en de Azteken kwamen in opstand en vermoorden (per ongeluk) hun eigen opperbevelhebber. De opperbevelhebber had een broertje die nu de macht kreeg tijdens de aanval ging veel Spanjaarden dood. In 1521 vielen de Spanjaarden Mexico weer binnen en versloegen de Azteken. Karel V maakte er een kolonie van Spanje van en noemde het Nieuw-Spanje. In de 16e eeuw daalde het inwoneraantal van 16 tot 2 miljoen door ziektes en dwangarbeid. Na een tijdje werden de Mexicanen toch in bescherming genomen door de Spanjaarden en ze mochten nu land bezitten maar dan moesten ze wel de katholieke leer naleven.

Mexico onafhankelijk
Aan het eind van de 18e eeuw begon het idee van onafhankelijkheid, maar pas in 1808 toen Bourbons in Spanje was afgezet begonnen de opstanden. Op 16 september 1810 gingen vele Mexicanen de strijd aan met de Spanjaarden. Hoewel de strijd verloren is word de dag nog steeds gezien als de dag van de onafhankelijkheid. In 1820 werd er in Spanje een liberale grondwet afgesloten. En zo werd er op 17 september 1821 de onafhankelijkheid uitgeroepen. Antonio Lopez de Santa Ana werd in 1822 uitgeroepen tot president. De mexicaanse bevolking bestond uit meer dan 80% indianen maar dat interesseerde Santa Ana niet en veel van hun rechten werden weg gehaald.

Oorlog met VS
Met nog steeds Santa Ana als president begon Amerika een oorlog tegen Mexico dat Mexico verloor. Daardoor zijn ze een groot deel van hun land kwijtgeraakt. Santa Ana bleef president en riep zichzelf uit tot dictator.

Benito Juarez
In 1855 zorgde de burgers samen met de Zapoteek Benito Juarez dat Santa Ana werd afgezet. Hij maakte vele nieuwe grondwetten waar de grootgrondbezitters het niet mee eens waren. Die mensen begonnen een oorlog, maar na 3 jaar werd hij gewonnen door de gewone burgers. De burgeroorlog zorgde ervoor dat ze niet meer konden voldoen aan de financiële verplichtingen van Spanje, Engeland en Frankrijk. Spanje en Engeland trokken zich terug, maar Frankrijk niet. Toen Napoleon III Mexico bezetten in 1863 maakte hij aartshertog Maximiliaan van Oostenrijk keizer. In 1867 werd hij verslagen en Benito werd weer president.

Mexicaanse burgerrevolutie
Van 1911 tot 1917 was de burgeroorlog in Mexico. De armen kwamen in opstand tegen generaal Porfirio Diaz. Een aantal grootgrondbezitters vochten mee. Nadat de generaal dood was vochten de grootgrondbezitters verder om de macht. In 1917 werd er een wet gemaakt die de grootgrondbezitter gerust stelden zo kwam in 1917 een eind aan de burgeroorlog in Mexico.

Presidenten
Callas kwam in 1924 op een vreedzame manier aan de macht. Hij kwam in conflict met de kerk vanwege zijn antikerk wetten. Hij werd in 1928 doodgeslagen. In 1929 werd er een partij opgericht die alle revolutionaire groepen bij elkaar zou brengen. De NRP (nationale revolutionaire partij) Lazaro Cardenas werd in 1934 tot president gekozen. Hij hield zich aan zijn word en onteigende vele grootgrondbezitters. Ook had hij de oliemaatschappijen genationaliseerd nadat er een conflict was om de lonen. In 1942 ging hij in oorlog met Duitsland, Italië en Japan. De laatste tijd is de politiek in Mexico beter geworden. Het is traditie geworden om na een rechtse president een linkse president te nemen. Geografie

Mexico is een republiek die geografisch bij Noord-Amerika hoort. Maar volgens de cultuur hoort Mexico bij Latijns-Amerika. Mexico is samen met zijn eilanden ongeveer 47 keer zo groot als Nederland. Mexico hoort bij de 14 grootste landen van de wereld. De grens tussen Mexico en Noord-Amerika is ongeveer 3000 kilometer lang. De grens in het zuiden is ongeveer 1000 kilometer lang. In het westen heb je de Stille Oceaan en in het oosten de Atlantische Oceaan die door de Mexicanen de golf van Mexico wordt genoemd. Mexico heeft veel eilanden waaronder Guadalupe in de Stille oceaan. De hoofdstad van Mexico is Mexico-city of in het Nederlands Mexico-stad. Mexico-stad ligt op een hoogte van 2200 meter in een vallei die door een paar vulkanen wordt omringd.

Landschap
Mexico is een bergachtig land Ca. 80% van het land is bedekt met bergen. De centrale hoogvlakte neemt ¾ deel van Mexico in beslag en ligt naast de Sierra Madre Oriental. Ten zuiden van de hoogvlakte ligt een keten vulkanen. Sommige vulkanen zijn nog actief. Bijvoorbeeld de Popocatépetl die in 1997 uitbarstte na 67 jaar geslapen te hebben. In totaal zijn er ongeveer 3000 vulkanen in Mexico. Daarvan zijn er 14 actief. In de staat Tabasco zijn moerassen en tropische regenwouden. Baja California, het grootste schiereiland ter wereld, heeft vrij brede kustranden en steile hellingen die oprijzen uit de golf van California. In het Noordwesten van Mexico ligt de Sonora-woestijn en ten westen daarvan de
Chihuahua-woestijn. Allebei de woestijnen bestaan uit zand, grind en vast gesteente. Het noordoosten van de woestijnen was eens zee. Hier bestaat de bodem vooral uit Kalksteen en afzetting van skeletten. In dit soort gesteente ontstaan vaak druipsteengrotten.

Aardbevingen
Er komen vrij veel aardbevingen voor in Mexico. Hele zware aardbevingen komen zelden voor. De laatste was in 1985 die 7,8 op de schaal van Richter stond en duizenden doden op zijn geweten had. Ca. 150.000 huizen werden beschadigd door de aardbeving.

Rivieren
In het noorden is er een vrij droog klimaat zodat er bijna geen rivieren zijn. Als het er goed geregend heeft kunnen er echter wel meren ontstaan. Vanaf de Centrale Hoogvlakte stromen 3 rivierenstelsels naar het zuiden. Het Balsas-, het Pánuco- en het Santiagostelsel stromen alledrie een andere richting op. Het Balsasstelsel gaat naar de grote oceaan, het Pánucostelsel gaat naar de golf van Mexico. Het Santiago-stelsel gaat ook naar de grote oceaan maar via een andere richting.

Klimaat
Het klimaat hangt sterk af van de hoogte waar je bevindt. Mexico kent 2 seizoenen, het droge seizoen van oktober tot mei en het regenseizoen van mei tot oktober. In Mexico kennen ze 3 klimaatzones. De warme zone waar alle gebieden die onder de 750 meter liggen toe behoren. Deze zone kent veel toeristische plekken. De gemiddelde temperatuur ligt tussen de 23°C en 26°C. Een andere klimaatzone is de gematigde subtropische klimaatzone. Deze geldt voor alle plekken die tussen de 750 en de 2000 meter liggen. De gemiddelde tempraturen liggen hier tussen de 17°C en 23°C. In dit gebied is de meeste landbouw. Verder heb je de koude zone. Dat zijn alle plekken boven de 2000 meter. Mexico-stad ligt in deze zone. De gemiddelde temperatuur ligt hier onder de 17°C.

Economie

Begin 20ste eeuw waren landbouw en mijnbouw de belangrijkste sectoren in Mexico. Zilver en andere metalen, en later aardolie vertegenwoordigden toen ca. 75% van de exportopbrengsten. De ontdekking van enorme aardolie voorraden waren belangrijk voor de eigen voorzieningen zoals industrie en transport. Mexico raakte intrek bij buitenlanders, zeker bij Noord-Amerikaanse grote investeerders. Mexico is op het moment de belangrijkste handelsnatie van Latijns-Amerika en daarmee de Brazilianen ver vooruit. De afgelopen 2000 jaar heeft Mexico zich ontwikkeld tot een dienstverlenende economie.

Landbouw en tuinbouw
Met het herindelen van het land werd in het begin van de 20e eeuw geprobeerd een eind te maken aan het grootgrondbezit. De president Cárdenas heeft gezorgd dat het land verdeeld werd onder de armere boeren. Meer dan de helft van de Mexicanen heeft nog steeds een stukje land van hem. In Mexico verbouwen ze op het platteland o.a. maïs, tarwe, bonen, katoen, koffie en bananen. Het vee dat ze houden zijn runderen, varkens en bijen. Van de varkens zijn er slechts 6 bedrijven, maar die hebben wel van 10.000 tot 30.000 zeugen op stal.

Bos
Uit het Mexicaanse bos kun je veel halen, zoals rubber of hars. Ook kun je er kauwgom halen van een boom. Dan maak je in een speciale boom een sneetje en lik je het sap op dan kun je er op kauwen. Het enige nadeel is dat er dan nog geen smaak aan zit.

Mijnbouw en energie voorzieningen
Mexico heeft veel olievelden. Als olieproducerend land zijn ze 5e . Er zijn ook aardgasvelden. Mexico is dankzij de “Real de Angeles” zilvermijn de grootste zuivelproducent ter wereld.

Energie
Voor de energie gebruikt Mexico al lange tijd watercentrales. Sinds kort hebben ze er ook een kerncentrale bij. En ze gebruiken natuurlijk ook olie want daar hebben ze veel van. Ze maken in Mexico amper gebruik van windenergie.

Industrie
De assemblagefabrieken in Mexico zijn belangrijk naast de grens van de VS. Dit zijn de zogenaamde “Maquiladoras”. Buitenlanders steken daar hun geld in vanwege de gunstige voorwaarden. Toerisme
Jaarlijks komen er ongeveer 10 miljoen buitenlanders op Mexico af.

Handel
Mexico handelt met vele landen en de belangrijkste is de VS. Verder handelt Mexico nog met Duitsland, Spanje, Italië, Engeland, Nederland enzovoort.

Transport
In Mexico zijn er maar liefst 1200 vliegvelden over het hele land verspreid. Ze hebben ook 26.000 km spoorweg en 365.000 km gewone weg. In Mexico zijn er weinig havens, slechts 70 zeehavens waarvan de meeste niet zo een goede kwaliteit hebben. Er is een uitgebreide pijpleidingen net voor aardolie en gas.

Bevolking

Mexico heeft ongeveer 102 miljoen inwoners. Zodat er gemiddeld ongeveer 50 inwoners per km2 wonen. 75% van de mensen wonen in de steden. Ieder jaar neemt de bevolking vrij constant toe met 2% per jaar. In 200 was het geboortecijfer 22% en het sterftecijfer 5%, op de 1000 kinderen sterver er gemiddeld 25 in het eerste levensjaar. In Mexico-stad wonen de meeste mensen in Mexico maar liefst 16 miljoen mensen wonen in en rond de stad. De bevolkingsopbouw is zeer ongelijk. 37% van de mensen in Mexico is jonger dan 15 jaar, 58% van de mensen is tussen de 15 en de 65 jaar en 5% is ouder dan 65. De Spaanse veroveraars die zich met de indianen hebben vermengt en nu Spaans en indiaans bloed hebben bedraagt 60 % van de bevolking en worden Mestiezen genoemd. De Mestiezen wonen voornamelijk in de steden. Ca. 30% van de bevolking is indiaan. En 9% is blank, de blanken hebben de meeste invloed op het bestuur. Ca. 1% in van Afrikaanse of Aziatische afkomst. De grote werkloosheid op het platteland is een van de redenen dat de mensen naar de steden en Noord-Amerika zijn gemigreerd.

Indianen
In Mexico zijn er ongeveer 25 miljoen indianen die voornamelijk in centraal en Zuid-Mexico leven. De meeste leven op het platteland in slechte staat. De huizen, onderwijs en nog veel meer is vaak slechter dan in de steden. Ze hebben vaak heel weinig grond voor zichzelf zodat ze moeilijk omkomen. Er zijn iets van 59 verschillende stammen die ieder hun eigen taal spreken en hun eigen goden vereren. De grootste stammen wonen in Midden-Amerika zoals de Náhuatl dat een afstammeling is van de Azteken. De afstammelingen van de Maya´s wonen in Zuid-Mexico. Volgens bepaalde tellingen leven er nog slechts 3 tot 4 miljoen volbloed indianen.

Taal
De officiële taal in Mexico is Spaans en steeds meer indianen gaan het spreken. Mexico is het grootste Spaanssprekende land ter wereld. Via het Spaans zijn er wat indiaanse woorden in onze taal doorgedrongen. Bijvoorbeeld tomaat is in het indiaans tomatl en in het Spaans tomate.

Godsdienst
Vele heiligdommen en documenten zijn verloren gegaan toen de conquistador Cortés de hoofdstad binnen viel. De rooms-katholieke wouden dat heel Mexico katholiek werd en niet meer hun eigen geloof volgde. De missie begon in 1522 en zorgde ervoor dat alle overblijfselen van het andere geloof vernietigd werd. Pas in 1826 kwam er in de grondwet te staan dat kerk en staat gescheiden moet zijn. In 1917 werd de grondwet nog wat aangepast maar nu stonden er ook antikerk uitspraken in die in 1934 eruit werden gehaald. Ondanks de dingen die ze niet mochten deden ze het toch vaak met behulp van de overheid. Op dit moment is ongeveer 90% rooms-katholiek.

Onderwijs
Het basisonderwijs is tegenwoordig gratis en verplicht voor kinderen van 6 tot 15 jaar. Toch maken slechts 60% van de kinderen hun opleiding af. Zeker in bij de indianen vinden ze werken belangrijker dan school. Bij de indianen is het onderwijs vaak slecht vanwege te weinig stof en te weinig leerkrachten. De middelbare school is vaak niet te betalen door de meeste mensen en de kinderen haken vaak af na de basisschool. Van de 1000 kinderen gaan er slechts 80 naar de middelbare school waarvan minder dan de helft een diploma krijgt.

Flora & fauna

Flora
In Mexico groeien meer dan 20.000 verschillende soorten planten. Zo hebben ze daar bijvoorbeeld meer dan 700 soorten orchideeën. Mexico heeft verder de meest verschillende soorten cactussen van de hele wereld. Er zijn op de hele wereld 6000 soorten cactussen bekend en Mexico beschikt over 2/3 van dit aantal. Als je ze wilt zien moet je voornamelijk naar de deelstaten: Baja Calafornia, Sonora, Puebla, Oaxaca en Guerrero. Ook kun je cactussen op de savanne vinden. Een aantal soorten cactussen die je daar kunt vinden zijn:

-Saguarocactus -Maguey -Agave Americana
Als je verder de bergen in gaat kom je bossen tegen met veel verschillende planten. Zo heb je daar pijnbomen, cypressen en eucalyptusbomen die uit Australië afkomstig zijn. In vochtige gebieden van de Tierra Templada kun je de nationale boom van Mexico vinden, de Ahuehuete. Dat is een reuzen cypres. Er is nog 1/5 deel over van het oorspronkelijke regenwoud dat je voornamelijk kunt vinden in Chiapas en Yucatán. Daar groeien onder andere moerbeibomen en braaknotenbomen.

In 1998 waren er in Mexico duizenden bosbranden. De meeste branden werden aangestoken door boeren die hun land vruchtbaarder maken door het in brand te steken. In 1998 liep dat echter uit de hand. De harde wind zorgde ervoor dat de branden over sloegen naar bewoonde gebieden en een groot deel van het regenwoud verwoestten. Fauna

In Mexico leven meer dan 1000 vogelsoorten. Daarvan leven er ongeveer 750 soorten in het regenwoud. De witte flamingo komt voor op het beschemde eiland Contoy. In Mexico leven ongeveer 60 soorten colibries. Contoy is een van de belangrijkste vogelreservaten van het Caribische gebied. Ara´s en toekans komen nog veel voor in de regenwouden, maar de quetzal wordt met uitsterven bedreigd.

In de noordelijke woestijnen komen nog zelden wolven voor.De coyote leeft er nog wel in grote getale. In de woestijn komen ook veel hazen, konijnen, dassen, slangen, insecten en hagedissen voor. Ze zijn bijna allemaal nachtdieren die gejaagd worden door de rode lynx. In de zuidelijke regenwouden komt de zeldzame jaguar voor, samen met zijn neef de ocelot.

Bij de mexicaanse rivieren en meren leven veel schildpadden en vissen. Eén van de schildpadden is de reuzenschildpad, de caguama. In dat gebied kun je ook veel aligatoren en krokodillen vinden.

Het grootste Mexicaanse zoogdier is de tiper. Op de bodem van het regenwoud komen miereneters, gordeldieren en neusberen voor. In de bomen komen verschillende soorten apen voor waaronder de brulaap.

Grote groepen walvissen zijn tussen januari en half maart te zien voor de kust van Baja Calafornia. Ze komen daar om o.a te bevallen. In de zeeën rond Mexico leven verder dolfijnen, roofvissen, roggen en haaien.

Literatuurlijst

Internet: - mexico.startpagina.nl - landenweb.com - startkabel mexico.nl

boeken - Latijns-Amerika - Mexico