Opkomst van het communisme in tsaristisch Rusland

H. 1; Opkomst van het communisme in tsaristisch Rusland

§ 1; de tsaren regeren autocratisch

de eerste tsaar die rusland kende was tsaar Iwan III. Iwan en zijn opvolgers vestigden in rusland een autocratie, een alleenheerschappij. De tsaren verklaarden dat ze hun macht van God hadden gekregen, en dat ze dus aan niemand verantwoording schuldig waren. Tsaar Nicolaas II was een uitzondering op de tirannie die zijn voorgangers hadden gehandhaafd. Hij had het beste voor met de Russische bevolking, maar hij wilde aan de zelfde kant zijn eigen macht behouden. Door deze tweestrijd raakten veel mensen teleurgesteld in zijn bestuur.

§ 2; Diepe kloof tussen de bovenlaag en de rest van de bevolking

Het overgrote deel van de Russische bevolking bestond uit arme boeren. Veel van deze boeren raakten vanwege de armoede hun vrijheid kwijt en werden lijfeigenen. Hoewel het lijfeigenschap in 1861 werd afgeschaft, bleven de boeren arm. Vergeleken met de boeren en arbeiders leefde de bovenlaag van de bevolking in grote weelde. De kloof tussen deze groeperingen werd steeds dieper.

§ 3; Oprichting van politieke partijen

Sociaal Democratische Arbeiderspartij (1898) (onderverdeeld in twee kleinere partijen) ® Mensjewieken: - oprichten grote partij - samenwerken met vakbonden en andere partijen - op den duur wordt de toestand van de Russische boeren beter

® Bolsjewieken: (communistische partij) - macht veroveren - socialisme invoeren - revolutie uit laten voeren door kleine, maar goed georganiseerde partij

Socialistenrevolutionairen: (1901) - Revolutie laten uitvoeren door de boeren

Constitutionele Democraten; (1905) - Democratische staat met grondwet (constitutie) - Parlement - Kiesrecht - Revolutie tenzij het niet anders kan

§ 4; de ‘revolutie van 1905’

In 1904 raakte Rusland in oorlog met Japan. Rusland leed grote nederlagen. Het verzet tegen de regering werd steeds groter, dit leidde zelfs tot een algemene staking in oktober 1905. Tsaar Nicolaas II beloofde toen meer vrijheid voor de burgers, een grondwet en een parlement. Het opgerichte parlement, Doema, stond nog steeds onder de tsaar, die het recht had de Doema te ontbinden.

§ 5: de eerste wereldoorlog leidt tot de februarirevolutie van 1917

In rusland ontstaat door de oorlog groot gebrek
In augustus 1914 brak de tweede wereld oorlog uit. Hoewel het Russische leger veel werd aangevallen, hield het stand. Het leed wel grote verliezen aan doden en gewonden. Niet alleen het leger had te kampen met grote problemen. - het leger bestond voornamelijk uit boeren. Maar omdat die boeren niet meer op de boerderijen waren om het zware werk te doen, daalde de landbouwproductie en ontstond er overal een voedseltekort. - De industrie moest vooral wapens en uitrusting produceren, waardoor er een tekort ontstond aan artikelen voor de burgerbevolking. - Er waren miljoenen vluchtelingen die ook voedsel en onderdak nodig hadden

Het verloop van de februarirevolutie
In 1916 begonnen de stakingen tegen het gebrek aan voedsel en de stijgende prijzen. In de grote steden ontstonden massale stakingen. De regering was machteloos en de tsaar deed niks, dus de Doema greep in. Op 12 maart 1917 verklaarde de Doema de regering voor afgezet, en benoemde zelf een voorlopige regering. De tsaar deed tevens afstand van de troon. Op die manier kwam er in Rusland een einde aan het tsarisme.

De voorlopige regering kan geen einde maken aan de oorlog
De Voorlopige Regering besloot de oorlog krachtig door te zetten, in plaats van te stoppen. Maar deze had de macht niet. Dit kwam door de oprichting van de sovjet (raad) van arbeiders en soldaten, tijdens de februarirevolutie. De bevelen van de Voorlopige Regering werden alleen opgevolgd als de sovjet het ermee eens was. De sovjet had dus de werkelijke macht.

§ 6; de oktoberrevolutie van 1917

de bolsjewieken krijgen meer invloed
De bolsjewieken vormden tijdens de februarirevolutie een zeer kleine minderheid. Hun leider was Lenin, die tevens een voorstander was van directe vrede. Lenin vond dat de bolsjewieken moesten proberen alle macht in handen te krijgen. Om dit te krijgen, voerde de bolsjewieken overal propaganda: vrede nu, alle macht aan de sovjets, het land voor de boeren, de fabrieken voor de arbeiders
de propaganda sloeg aan, waardoor de bolsjewieken meer invloed kregen in de sovjets.

De bolsjewieken grijpen de macht
De revolutie begon op 7 november 1917. De belangrijkste gebouwen, bruggen en kruispunten in de hoofdstad Petrograd werden bezet.

De bolsjewieken trekken zich niets aan van de verkiezingen
Op 8 november vormen de bolsjewieken de nieuwe regering, die de Raad van Volkscommissarissen wordt genoemd. De Raad bestond uit een voorzitter (minister-president), en volkscommissarissen (ministers), een voorbeeld hiervan is de volkscommissaris van nationaliteiten. Begin januari kwamen de gekozen volksvertegenwoordigers bijeen in Petrograd. Heel veel vonden het niet juist dat alleen de bolsjewieken regeerden. Toen er weer een poging werd gedaan tot vergaderen, werden ze weggestuurd. Hieruit bleek dat de bolsjewieken zelf de macht wilden behouden. De bolsjewieken stonden nooit meer vrije verkiezingen toe.

§ 7; Oorzaken van het succes van de bolsjewieken

Gunstige omstandigheden: - Tsaar Nicolaas II regeerde autocratisch en was een slecht bestuurder, waardoor ontevredenheid ontstond - Er was een diepe kloof tussen de armen en de rijken - De eerste wereld oorlog verliep zeer ongunstig voor Rusland, wat uiteindelijk leidde naar de februarirevolutie

Oorzaken: - De voorlopige regering wilde de oorlog niet eindigen, waardoor ze andere problemen in rusland niet zouden oplossen - De propaganda van de bolsjewieken sloeg aan - De bolsjewieken waren beter georganiseerd en hadden een sterke leider (Lenin) - Ze waren zeer sterk in de twee belangrijkste centra van macht, Petrograd en Moskou - De andere partijen onderschatten de kracht van de bolsjewieken - De grote meerderheid had niet goed in de gaten wat er gebeurde - Na de revolutie begonnen de bolsjewieken hun tegenstanders te arresteren

§ 8; De bolsjewieken krijgen bijna het hele rijk in handen

Vrede van Brest-Litovsk wekt verzet tegen de bolsjewieken op
In december 1917 sloten de bolsjewieken een wapenstilstand met Duitsland en oostenrijk. In maart 1918 werd er vrede gesloten. Rusland stond Polen en de Baltische landen af en verklaarde de onafhankelijkheid van Finland en de Oekraïne. Hierdoor verloor rusland veel landbouwgrond en industrie.Het verzet groeide weer tegen de ongunstige vrede. In november 1918 was de tweede wereld oorlog afgelopen.

De bolsjewieken verslaan de ‘witten’ en heroveren de meeste gebieden
Het verzet kwam in de zomer van 1918 op gang. De adel, generaals, officieren, cadetten, socialistenrevolutionairen, mensjewieken en vele ‘partijloze’ burgers vormden samen een groep, de ‘Witten’ genaamd. De redenen van het verzet waren: - de vrede van Brest-Litovosk - de bolsjewieken waren op een ondemocratische manier aan de macht gekomen - vele mensen waren hun bezit verloren door maatregelen van de bolsjewieken - De politieke politie arresteerde iedereen die ervan verdacht werd het niet eens te zijn met de bolsjewieken
In 1920 was de burgeroorlog afgelopen. Het Russische rijk was in handen van de bolsjewieken. Tijdens de burgeroorlog had de burgerbevolking veel te leiden, er werd namelijk veel verwoest, geplunderd en vermoord. Duizenden tegenstanders vluchtten naar het buitenland en keerden niet meer terug. Hierdoor verloor rusland veel ondernemers, wetenschapsmensen en kunstenaars.

Revoluties

Oktober 1905 ® Oprichting van het Parlement, de Doema, de eerste volksvertegenwoordiging in rusland. De tsaar behoud nog steeds het recht de Doema te ontbinden en zijn eigen wil uit te voeren
Maart 1917 ® De tsaar wordt afgezet en Rusland krijgt een min of meer democratische regering
November 1917 ® De regering wordt verdreven door de communistische partij en de deze partij neemt, onder leiding van Lenin, de regering in Rusland over.

Begrippen

Autocratie ® Alleenheerschappij
Tsaar ® keizer
lijfeigenen ® Boeren die eigendom zijn van de adellijke landeigenaren
Constitutie ® Democratische staat met grondwet
Doema ® parlement/volksvertegenwoordiging
Ontbinden ® Opheffen
Petrograd ® St.Petersburg
Sovjet ® Raad van arbeiders en soldaten
Rode gardisten ® Groepen gewapende arbeider
Raad van volkscommissarissen ® De nieuwe regering
Voorzitter ® Minister-president
Volkscommissaris ® Minister
Tsjeka ® Politieke politie
Witten ® Groeperingen die zich tegen de bolsjewieken verzetten