Particuliere scholen vs. Reguliere scholen

Maatschappijleer

Particuliere scholen vs. Reguliere scholen

Inhoudsopgave

Inleiding

Deelvraag 1: Wat is de mening van de leerlingen over de particuliere school het Vrijbergen.

Deelvraag 2: Hoeveel particulieren scholen zijn er en wat zijn de regels.

Deelvraag 3: Wat vindt de overheid/politiek van particuliere scholen.

Deelvraag 4: Wat zijn de verschillen tussen particulieren scholen en reguliere scholen.

Artikelen

Bronnen

Inleiding

Voor deze praktische opdracht van maatschappijleer was de opdracht om een actueel onderwerp te kiezen en deze te analyseren aan de hand van vier verschillende invalshoeken.
De invalshoeken die bij maatschappijleer worden gebruikt zijn;

1. Politiek juridisch
2. Sociaal economisch
3. Sociaal cultureel
4. De vergelijkende invalshoek

Het onderwerp dat ik heb gekozen gaat over de verhouding tussen particuliere en reguliere scholen.

Hoofdvraag praktische opdracht: De verhouding tussen particuliere en reguliere scholen.

Voor deze opdracht heb ik niet alleen verscheidene bronnen gebruikt, maar ook een aantal leerlingen van de particuliere school ‘Het Vrijbergen’ geïnterviewd. Het was erg interessant om deze praktische opdracht te maken. Door deze praktische opdracht is mijn kennis over particuliere scholen sterk
gegroeid. Aan de hand van de volgende deelvragen heb ik mijn praktische opdracht ingedeeld;

1. Wat is de mening van de leerlingen over de particuliere school ‘Het Vrijbergen’.

2. Hoeveel particuliere scholen zijn er en wat zijn de regels.

3. Wat vindt de overheid/politiek van particuliere scholen.

4. Wat zijn de verschillen tussen particuliere scholen en reguliere scholen.

Ik heb tijdens deze praktische opdracht de verhouding tussen particuliere en reguliere scholen duidelijk geanalyseerd. Dit heb ik gedaan met behulp van de vier verschillende invalshoeken. Ik hoop dat u mijn harde werken waardeert en plezier heeft met het lezen van mijn praktische opdracht.

Deelvraag 1 Sociaal cultureel

Wat is de mening van de leerlingen over de particuliere school ‘Het vrijbergen?’

Voor deze praktische opdracht heb ik verschillende leerlingen ondervraagd aan de hand van een enquête.

Enquête Maatschappijleer

1). Hoe vind je de wijze waarop op les wordt gegeven op het Vrijbergen of andere particuliere scholen?

2). Wat is volgens jou beter aan een particuliere school dan een reguliere school?

3). Waarom zou een particuliere school beter zijn dan een reguliere school?

4). Vind je de prijs van een particuliere school (Circa 20.000 euro) redelijk ten opzichte van wat je er voor terug krijgt?

5). Geef je mening:

Op een particuliere school heb je hogere kans om te slagen dan op een reguliere school?

A. Ja mee eens, omdat…
B. Nee niet mee eens, omdat…
C. Geen idee, omdat…

6). Haal je hogere cijfers nu je op particuliere school zit, ten opzichte van je vorige school?

7). Geeft les geven aan kleine groepen (Max. 10 personen per klas) meer voordelen dan wanneer je les krijgt in een normale klas (Max. 30 personen per klas)?

8). Hangt er een prettigere werksfeer op een particuliere school dan op een reguliere school?

9). Zo ja, waarom is dit het geval? Zo nee, waarom is dit niet het geval?

10). Waarom heb jij de keuze gemaakt naar een particuliere school te gaan?

Aan de hand van bovenstaande vragen werd de leerling zijn mening gevraagd over zijn/haar particuliere school ‘Het Vrijbergen’. De vragen in deze enquête gaan over actuele zaken zoals de kwaliteit/prijs verhouding en de werksfeer op de scholen. Door naar de mening van de leerlingen van de particuliere school ‘Het Vrijbergen’ te vragen is het mogelijk de sociaal culturele invalshoek te analyseren. Hieronder zult u de uitslag van de enquête vinden. Door een groot aantal leerlingen te enquêteren is er een meer betrouwbare uitslag gekomen. Voor de enquête heb ik vijf leerlingen van het eerste leerjaar, vijf van het twee leerjaar en vijf van meer dan twee leerjaar aan de hand van deze enquête om hun mening gevraagd.

Enquête Maatschappijleer uitslag

1). Hoe vind je de wijze waarop op les wordt gegeven op het Vrijbergen of andere particuliere scholen?

Alle ondervraagden vonden de wijze waarop les wordt gegeven goed tot zeer goed

2). Wat is volgens jou beter aan een particuliere school dan een normale middelbare school?

Alle ondervraagden benadrukte dat particuliere scholen vanwege de persoonlijke aandacht die de leerling krijgt beter is dan een reguliere school.

3). Waarom zou een particuliere school beter zijn dan een reguliere school?

4). Vind je de prijs van een particuliere school (Circa 20.000 euro) redelijk ten opzichte van wat je er voor terug krijgt?

De helft van de ondervraagden van een particuliere school redelijk de andere helft vond de prijs te hoog.

5). Geef je mening:

Op een particuliere school heb je hogere kans om te slagen dan op een normale middelbare school?

D. Ja mee eens, omdat…
E. Nee niet mee eens, omdat…
F. Geen idee, omdat…

Alle ondervraagden vonden de slagingskans hoger liggen omdat de scholen zeer goed voorbereiden op de examens door middel van; persoonlijke aandacht en goede werksfeer.

6). Haal je hogere cijfers nu je op particulieren school zit, ten opzichte van je vorige school?

Driekwart van de ondervraagden zegt hogere cijfers te hebben gehaald. Een kwart van de ondervraagden zegt dat hij/zij het niet meer weet of behaalt zelfde cijfers

7). Geeft les geven aan kleine groepen (Max. 10 personen per klas) meer voordelen dan wanneer je les krijgt in een normale klas (Max. 30 personen per klas)?

Alle ondervraagden vonden les geven aan kleine groepen meer voordelen hebben; meer persoonlijke aandacht en prettigere werksfeer

8). Hangt er een prettigere werksfeer op een particuliere school dan op een normale middelbare school?

Alle ondervraagden vonden dat er een prettigere werksfeer op een particuliere school is, mede doordat de scholen kleiner en daardoor hechter zijn.

9). Zo ja, waarom is dit het geval? Zo nee, waarom is dit niet het geval?

Alle ondervraagden vonden dat de prettige werksfeer vooral kwam doordat de leraren dichterbij de leerlingen stonden en er zo een hecht eindexamen groep ontstond.

10). Waarom heb jij de keuze gemaakt naar een particuliere school te gaan?

Helft van de ondervraagden was gezakt en de andere helft wilde intensieve begeleiding of gebruik maken van de twee jaar in een mogelijkheid

Met de uitslag van deze enquête ben ik tot de conclusie gekomen dat de leerlingen van de particuliere school ‘Het Vrijbergen’ zeer enthousiast waren over hun school. De leerlingen benadrukte vooral dat de goede werksfeer en de persoonlijke aandacht erg goed waren. Ook benadrukte de leerlingen dat de werksfeer beter was en de cijfers hoger waren dan op de reguliere school waar zijn vorige jaren op hadden gezeten. Uit deze enquête blijkt dat particuliere scholen door de leerlingen beter worden gevonden dan de reguliere scholen. Deze uitkomst laat echter niet de lasten die door de hoge kosten komen zien, omdat de ouders van de leerlingen de school betalen natuurlijk betalen.

Deelvraag 2 Politiek juridisch

Hoeveel particuliere scholen zijn er en wat zijn de regels?

Nederland telt veel soorten verschillende particuliere scholen. Voor deze scholen zijn naast reguliere scholen speciale regels opgesteld. Met behulp van de polititek juridiche invalshoek ga ik de hoeveelheid en de regels van de particuliere scholen analyseren.

Al voor 1800 was er een onderscheid gemaakt tussen reguliere scholen en bijzondere scholen. In die tijd was er al sprake van vrijheid van onderwijs. In 1848 werd de vrijheid van onderwijs vastgelegd in de grondwet.

De armen bezochten vroeger de reguliere scholen en de rijken de particuliere scholen. De allerrijksten verzorgden privé-lessen voor hun kinderen .

De overheid was in die tijd neutraal en bekostigde, na 1848, de particuliere scholen niet meer.

Doordat vele kinderen moesten werken, was er veel verzuim van school. De arbeidswetten van 1889 verboden arbeid voor kinderen beneden de twaalf jaar. In 1901 werd de leerplicht ingevoerd. Nu moesten de kinderen verplicht naar school, al hoewel deze wet nog niet erg strikt werd na geleefd. Ouders met een eigen bedrijf zoals boeren, handwerkslieden en tuinders, hadden hun kinderen in drukke periodes nodig als werkkracht. Dat bevorderde de invoer van de leerplicht niet.

Pas in 1969 werd de leerplichtwet ingevoerd.

Nederland telt op dit moment ongeveer 48 particuliere scholen in het basisonderwijs en het voortgezet onderwijs. Twee jaar geleden waren dat er vermoedelijk vijftien. De oudste erkent particuliere school dateert uit het jaar 1974.

Particuliere scholen zijn scholen die niet door de overheid worden bekostigd. Er kan een onderscheid worden gemaakt tussen 3 soorten particuliere scholen;

1. Scholen die op grond van artikel 56 van de Wet op het voortgezet onderwijs door de minister zijn aangewezen als bijzondere dagschool voor voortgezet onderwijs

2. Waar leerlingen worden voorbereid op een eindexamen

3. Internationale en buitenlandse scholen

Een particuliere school moet aan een bepaald aantal eisen voldoen. Zo zijn er eisen voor het gebouw, het lesmateriaal en de lessen moeten gegeven worden door bevoegde leraren. Verder stelt de overheid geen regels, ze bekostigd particuliere scholen dan ook niet.

Deze scholen moeten zichzelf onderhouden. En dit doen ze door middel van een hoge bijdrage te vragen aan de ouders. Deze bijdrage is verplicht.De bijdrage is vooral zo duur omdat het onderwijs erg veel kost, denk alleen al aan de salarissen, het gebouw en het onderhoud daarvan. Dit kost bij elkaar veel geld, en dat wordt voornamelijk door de ouders van de leerlingen betaald.

In de leerplichtwet staat dat de kwaliteit van particulier onderwijs vergelijkbaar moet zijn met scholen die door de overheid worden betaald. Concrete voorwaarden waaraan particuliere scholen moeten voldoen zijn er niet: leerplichtambtenaren van gemeenten beslissen of een school wordt erkend.

Particuliere scholen zijn daarom ook weggelegd voor ouders die zich een jaar particulier onderwijs voor hun kind kunnen veroorloven. De hoogte van de bijdrage varieert per school. Zo zijn er particuliere scholen die meer instituten hebben, waardoor de prijs van een schooljaar aanzienlijk daalt.

Sommige particuliere scholen ontvangen geld van een bedrijf.

Er zijn ook zijn particuliere scholen waar gewerkt wordt vanuit een ideaal. Op deze scholen werken leraren en personeel die zich verbonden voelen met de school. Het is dan ook geen uitzondering als deze mensen als vrijwilliger hun werk doen. Denk bij deze particuliere scholen aan de Iederwijs instituten. Deze opereren vanuit een zelfstandig denkvermogen.

De onderwijsinspectie heeft de taak om te kijken of een particuliere school erkend kan worden. Wanneer een particuliere school erkend wordt kunnen de leerlingen meedoen aan schoolexamens en aan het landelijk examen. Wanneer een particuliere school geen erkenning heeft doet de leerling geen landelijk maar een staatsexamen. De erkende instituten zijn hier erg blij mee. Voorheen werd altijd gezegd dat de leerlingen op een particuliere school hun diploma kochten. Nu leerlingen op een particuliere school ook meedoen aan het landelijk examen kan daar geen sprake meer van zijn.

Deelvraag 3 Sociaal economisch

Wat vindt de overheid/politiek van particuliere scholen

De overheid en politiek hebben continu meningen over particuliere scholen. Met de sociaal economische invalshoek zal ik nu de manier waarop de overheid/politiek naar particuliere scholen kijkt analyseren.

Het ministerie van Onderwijs heeft geen bezwaren tegen particuliere scholen zolang deze voldoen aan de bij wet vastgelegde eisen. De Onderwijsinspectie controleert dat ook geregeld. Maar de scholen ontvangen 0,0 cent subsidie.

Privé-scholen krijgen geen geld van de overheid maar worden volledig betaald door de ouders. Volgens PvdA, VVD en D66 kiezen ouders voor een particuliere school uit onvrede over de kwaliteit van het onderwijs door reguliere scholen.

Een leerling op een reguliere school kost de staat gemiddeld 5600 euro per jaar. Voor het speciaal onderwijs kan dat oplopen tot wel 9000 euro. Een leerling op een particuliere school spaart de overheid dus veel geld uit. Het kost de staat immers minimaal 5600 euro minder omdat ze één leerling minder onderwijs hoeft te verlenen. Het zou rechtvaardig zijn als de ouders van de kinderen die naar een particuliere school gaan dat bedrag jaarlijks volledig krijgen gekort op hun belasting. Dit wordt echt niet gedaan, waardoor de hoge prijzen sommige ouders ervan weerhoudt om hun kind(eren) naar een particuliere school te sturen.

Particuliere scholen besparen de overheid veel geld, omdat dit rechtstreeks door de ouders wordt betaald. De overheid wil echt wel dat de particuliere scholen zich aan veel eisen en regels houden. Wanneer een particuliere school dit niet doet, wordt hij niet meer erkend door de overheid. Op deze manier weet de overheid de touwtjes zeer goed in handen te houden, wat ervoor zorgt dat particuliere scholen zich zeer strict aan de regels houden.

CDA \'geschokt\'

Het CDA is \'geschokt\' en roept de eigen Onderwijsminister Van der Hoeven op het matje. Volgens het CDA is het onderwijs op particuliere scholen ver onder de maat. CDA-Tweede-Kamerlid De Vries: \"Ongeveer de helft van de particuliere scholen hanteert de methode \'iederwijs\'. Die zijn het woord onderwijs niet waard. Het zijn veredelde speeltuinen zonder lesaanbod en toetsen.\" Hij eist dat Van der Hoeven de iederwijs-scholen verbiedt nog langer les te geven.

Geen enkele politieke partij ziet particulier onderwijs als een serieus alternatief voor regulier onderwijs.Wel zijn veel politieke partijen geschokt door de velen aanmeldingen die particuliere scholen krijgen. Sommige vinden dat particuliere scholen onder de maat werken, anderen partijen duiden erop dat dit komt door het verslechterde reguliere onderwijs.

Hieruit blijkt dat de overheid/politiek niet allemaal nagatief spreken over particuliere scholen. Dit komt ook doordat de particuliere scholen veel geld voor de overheid besparen en zij zich toch aan stricte regels moeten voldoen om erkend te worden.

Deelvraag 4 Vergelijkend

Wat zijn de verschillen tussen particuliere en reguliere scholen

Er zijn vele verschillen en overeenkomsten tussen particuliere en reguliere scholen. Met de vergelijkende invalshoek zal ik nu de verschillen en overeenkomsten tussen deze twee soorten scholen analyseren.

Particuliere scholen staan er om bekend heel erg klein te zijn. Hierdoor krijgt de leerling meer persoonlijke aandacht van de school. Op een reguliere school is het aantal leerlingen in een klas vaak zo groot dat de leraar geen orde kan houden. Sommige kinderen hebben er daarom baat bij om les te volgen op een particuliere school. Hier krijgen zij in kleine klassen meer aandacht van de leraar en worden zo goed klaargestoomd voor het eindexamen.

Niet alle scholen hebben enkele jaren geleden de tweede fase en het studiehuis ingevoerd. Er zijn in Nederland enkele kleine, particuliere scholen voor voortgezet onderwijs. De onderwijsvernieuwingen van de afgelopen jaren zijn aan deze scholen grotendeels voorbij gegaan. Nu de onvrede en problemen over het reguliere onderwijs alleen maar toenemen vinden veel ouders het de moeite waard te weten te komen over de particuliere scholen in Nederland
Er zijn in Nederland zeer weinig particuliere scholen voor basis- of voorgezet onderwijs. Particuliere scholen kunnen voor veel leerlingen en ouders een uitkomst zijn. Leerlingen gaan vaak naar een particuliere school omdat ze in op hun vorige reguliere school zijn vastgelopen. Vooral voor leerlingen met dyslexie, faalangst of andere problemen is het gemakkelijk vast te lopen op een reguliere school. Dit komt vaak door de bekende problemen van een reguliere school
1. Gebrek aan individuele aandacht
2. Te grote klassen
3. Lerarentekort
4. Organisatorische problemen
5. Verouderde gebouwen
6. Onderwijs dat niet is afgestemd op het individu.
\'Ik ga nooit meer naar een gewone middelbare school\', bezweert Annelot. \'Ik werd alleen maar op mijn cijfers beoordeeld. Ik vond het kil en afstandelijk. Hier heb je een band met elkaar. We moeten wel hard werken, maar het is ook gezellig.\'
Particuliere scholen spelen hier handig op in door het aanbieden van veel meer persoonlijke begeleiding dan reguliere scholen ooit kunnen geven. Dit komt mede doordat de particuliere scholen vaak zeer klein zijn waardoor er meer persoonlijke aandacht aan de leerling kan worden gegeven. Sommige leerlingen hebben nu eenmaal meer persoonlijke aandacht nodig om tot goede resultaten te komen.
Op de huidige reguliere scholen wordt veel zelfdiscipline verwacht en veel leerlingen kunnen hier maar moeizaam mee omgaan . Dit is ook één van de grootste punten van kritiek op de tweede fase en het studiehuis. Veel leerlingen weten goed om te gaan met de grote hoeveelheid zelfdiscipline, maar bij sommigen gaat het gewoon mis. Met name voor de leerlingen die problemen op school hebben, met verschillende redenen, kunnen erg veel baat hebben bij een op meer persoonlijk aandacht gevestigde particuliere school.
De slagingspercentages op de particuliere scholen blijken echter wel iets lager dan die op reguliere scholen. Cijfers die de scholen zelf opgeven variëren van 75% tot 90% geslaagden (tegen meer dan 90% op reguliere scholen) waarbij de cijfers wel iets vertekend worden door het feit dat leerlingen die zakken voor het eindexamen wel deelcertificaten halen voor de gehaalde vakken en alleen de onvoldoende vakken over hoeven te doen. Als je kijkt naar de verschillende achtergronden en problemen van deze leerlingen zijn deze slagingspercentages heel erg hoog.
Een particuliere school is echter erg duur. De prijzen van een particuliere school variëren van 14.000 euro tot wel 20.000 euro per leerling per jaar tegenover maximaal 1000 euro op een reguliere school.Particuliere scholen zijn zo duur om twee verschillende redenen.
Ten eerste is er een grote concurrentie met de reguliere scholen. Als particuliere scholen niet meer aanbieden dan de reguliere scholen zullen zij de concurrentie nooit aankunen, omdat de reguliere scholen immers veel minder kosten. Particuliere scholen zullen daarom een breder paket moeten aanbieden, waardoor de prijs/kwaliteitsverhouding redelijker wordt ten opzichte van een reguliere school.
Ten tweede worden particuliere scholen niet door de overheid bekostigd, zodat dit bedrag volledig door de ouders zal moeten betaald.
De hoge kosten van een jaar particulier onderwijs lijken echter gerechtvaardigd te zijn. Veel ouders zijn erg enthousiast over de resultaten die particuliere scholen bij hun kinderen weten te behalen. Bij een enquête die in 2003 werd afgenomen onder 365 ouders van leerlingen op particuliere scholen werd als rapportcijfer aan de school gemiddeld een 8 gegeven. De ouders en kinderen zijn voornamelijk te spreken over de persoonlijke aandacht die er op een particuliere school te `kopen´ is.
Duidelijk word dat, nadat ik de verschillen tussen particuliere en reguliere scholen heb geanalyseerd, particuliere scholen bezig zijn aan een opkomst. Door de persoonlijke aandacht pikt de leerling de stof goed op, waardoor het betere cijfers haalt. In een hedendaagse economie en maatschappij waar mensen steeds minder als een individu worden gezien, is het goed om kinderen veel persoonlijke aandacht te geven gedurende hun schoolperiode.

Conclusie

Nu we alle informatie uit deze praktische opdracht even tot ons door hebben laten doordringen, zijn we op het punt aangekomen waar ik uit alle geanalyseerde informatie een conclusie trek. Deze conclusie zal zowel op feiten als op mijn eigen bevindingen gebaseerd zijn.

De hoofdvraag van deze praktische opdracht ging over de verhouding tussen particuliere en reguliere scholen. In deze opdracht zijn de vier verschillende invalshoeken gebruikt om het onderwerp te analyseren. Met behulp van deze vier verschillende invalshoeken is zowel objectieve als subjectieve informatie verkregen en uitgewerkt. Door middel van zowel subjectieve als objectieve informatie te gebruiken wordt de praktische opdracht meer betrouwbaar.

Na het maken van deze praktische opdracht ben ik tot de conclusie gekomen dat particuliere scholen meer worden gewaardeerd dan ik persoonlijk had verwacht. Op sommige fronten verschillen zij dan niet zo veel van reguliere scholen, op andere fronten geven zij weer veel meer aandacht aan belangrijke zaken die vandaag de dag steeds minder serieus worden genomen, zoals individuele aandacht voor de leerling.

Particuliere scholen begrijpen maar al te goed dat veel leerlingen geen baat hebben bij de nieuwe tweede fase. Een reguliere school kan dit probleem vaak niet oplossen. Op deze momenten zorgt een particuliere school voor dat extra zetje in de rug van de leerling. Ondanks het hoge prijskaartje dat aan particuliere scholen hangt is het een goede laatste optie voor veel kinderen die het zelf niet meer redden.

Ik heb erg genoten van het maken van deze praktische opdracht. Tijdens het zoeken naar informatie ben ik veel te weten gekomen over de problemen die zich rond het onderwijs en de politiek afspelen. Het was erg interessant om te weten dat de tweede fase erg in het voordeel werkt voor de particuliere scholen in Nederland. Zo heb ik veel nieuwe dingen geleerd over particuliere scholen. Ik hoop dat u met plezier mijn praktische opdracht heeft gelezen.

Artikelen

Artikel 1

Minister van der Hoeven gaat particuliere scholen erkennen (persbericht OCW) 05 | 06 | 03
Vanaf 2005 moeten particuliere scholen voor primair en voortgezet onderwijs een ‘erkenning’ aanvragen bij de minister van onderwijs, cultuur en wetenschap. Particuliere scholen zijn scholen die niet door de overheid worden bekostigd. Een erkenning is noodzakelijk om vast te stellen of leerlingen op deze scholen aan de leerplicht voldoen. De inspectie gaat toezicht houden op de kwaliteit van deze scholen. Door de erkenning kan er ook een centrale registratie worden bijgehouden van particuliere scholen. Dit staat in een notitie over het particulier onderwijs die minister Van der Hoeven samen met een notitie over het thuisonderwijs naar de Tweede Kamer heeft gestuurd. In de Leerplichtwet van 1969 is bepaald dat alle kinderen in de leerplichtige leeftijd onderwijs moeten volgen aan een school. Bijna alle kinderen volgen onderwijs aan een school die door de overheid wordt bekostigd. Maar de leerplicht mag ook vervuld worden aan een school die niet door de overheid is bekostigd. Daarbij wordt onderscheid gemaakt tussen drie typen scholen. Het eerste type zijn de door de minister van OCW aangewezen scholen voor voortgezet onderwijs. Zij hebben het recht gekregen om leerlingen eindexamen te laten afleggen en diploma’s uit te reiken voor vwo, havo en vmbo. Het tweede type zijn de internationale en buitenlandse scholen. Het gaat hier om scholen die een programma hebben dat vooral is gericht op het onderwijs en de wettelijke voorschriften van een ander land dan Nederland. Het derde type is het overig particuliere onderwijs. Het voorstel van minister Van der Hoeven geldt voor deze laatste groep scholen. Volgens de Leerplichtwet moeten deze scholen vergelijkbaar zijn met de bekostigde scholen. Momenteel beoordeelt elke afzonderlijke leerplichtambtenaar of een particuliere school ‘erkend’ kan worden. De Landelijke Vereniging van Leerplichtambtenaren heeft aangegeven hier ongelukkig mee te zijn. Daarom wordt voorgesteld dat een erkenning van een particuliere school alleen door de minister van OCW kan worden afgegeven. Er komen voorwaarden waaraan een particuliere school moet voldoen om in aanmerking te komen voor een ‘erkenning’. Deze scholen gaan onder het reguliere toezicht van de inspectie vallen. De erkenning kan worden ingetrokken als uit inspectietoezicht blijkt dat de school onvoldoende kwaliteit biedt. Op dit moment zijn er 15 particuliere scholen voor primair en/of voortgezet onderwijs bekend exclusief de aangewezen scholen voor voortgezet onderwijs. Er is een groep van ongeveer 100 kinderen die vrijgesteld zijn van de leerplicht op grond van overwegende bezwaren van de ouders tegen de richting van het onderwijs op alle binnen redelijke afstand van de woning gelegen scholen. Deze kinderen bezoeken dus geen school en het is onbekend of ze op een andere wijze onderwijs ontvangen. Ook is er geen toezicht op het onderwijs dat deze kinderen krijgen. Er wordt voorgesteld dat vrijstelling op grond van levensbeschouwelijke bezwaren alleen wordt verleend als ouders zorgdragend voor een alternatieve vorm van onderwijs en akkoord gaan met een vorm van toezicht van de inspectie op dit onderwijs. Op welke wijze de inspectie hierop toeziet, wordt nog uitgewerkt door het ministerie.

Artikel 2

Particuliere scholen in de lift

DEN HAAG - Nederland telt op dit moment ongeveer 48 particuliere scholen in het basisonderwijs en het voortgezet onderwijs. Twee jaar geleden waren dat er vermoedelijk vijftien. Dat heeft een woordvoerster van minister Van der Hoeven van Onderwijs zaterdag gezegd. De CDA-fractie vreest voor de kwaliteit van het onderwijs en roept de eigen minister op het matje.
Tweede Kamerlid De Vries van het CDA is \"geschokt\" door de toename. Volgens hem hanteert ongeveer de helft van de particuliere scholen de methode \'iederwijs\'. \"Die zijn het woord onderwijs niet waard. Het zijn veredelde speeltuinen zonder lesaanbod en toetsen\", zegt De Vries.
Het Kamerlid eist dat Van der Hoeven de ‘iederwijs-scholen’ verbiedt nog langer les te geven. De Vries wil de minister hiervoor volgende week dinsdag naar de kamer roepen. Hij krijgt steun van de VVD-fractie. PvdA en D66 willen echter eerst een onderzoek naar de kwaliteit van het onderwijs volgens deze lesmethode.
Samen met de VVD en PvdA is De Vries ook ontevreden over de vertraging van een landelijke regeling waarmee particuliere scholen erkend kunnen worden. Nu bepalen gemeenten of deze scholen les mogen geven aan leerplichtige kinderen. \"Er zit een hiaat in het systeem. De minister heeft dit twee jaar op z\'n beloop gelaten,\" aldus het CDA-kamerlid.
De woordvoerster van Onderwijs verwacht dat minister Van der Hoeven de regeling deze zomer naar de Tweede Kamer stuurt. Het is de bedoeling dat de Onderwijsinspectie toezicht gaat houden op de kwaliteit van privé-scholen. De inspectie kan de erkenning van het ministerie intrekken als de school onvoldoende kwaliteit biedt.
Privé-scholen krijgen geen geld van de overheid maar worden volledig betaald door de ouders. Volgens PvdA, VVD en D66 kiezen ouders voor een particuliere school uit onvrede over de kwaliteit van het onderwijs door reguliere scholen.
De Vries van het CDA bestrijdt dit. \"De kwaliteit van het onderwijs is goed.\" Volgens hem kiezen ouders voornamelijk voor privé-scholen, omdat zij voor hun kinderen onderwijs willen \"die past bij eigen overtuiging\"

Artikel 3
\'Privé-school is niet meer de afvalput voor luie ettertjes\'
Van onze verslaggeefster Margreet Vermeulen


AMSTERDAM\'Dit is mijn, eh. . . Even denken.\' Annelot Wagner (16) trekt de potloodstreepjes boven haar ogen hoog op. \'Mijn vierde. Dit is mijn vierde middelbare school.\' Al in de brugklas kreeg ze de biologiejuf aan het huilen. Andere leerkrachten werden radeloos als Annelot tijdens de les besloot om op de tafels te gaan dansen. Toen ze 16 werd, had ze drie scholen versleten en één internaat. En ze zat in mavo-2 in plaats van havo-4. Haar ouders zagen nog één uitweg: een privé-school. Het Haagse onderwijsinstituut Kades stoomt Annelot nu in één jaar klaar voor het staatsexamen mavo - in ruil voor 19 duizend gulden. \'Het merendeel van de ouders dat hier komt, is wanhopig. Wij zijn hun laatste strohalm\', zegt Joep van Montfort, directeur van Kades. Het particulier onderwijs groeit. Vorig jaar deden ongeveer 1850 jongeren eindexamen mavo, havo of vwo via een van de acht erkende privé-scholen. Dat waren er 250 meer dan in 1999, een groei van 15 procent.En daar zal het niet bij blijven, want sommige instituten krijgen twee maal zoveel aanmeldingen als geplaatst kunnen worden. Het Erasmuscollege opent telkens nieuwe vestigingen. Het Stebo in Utrecht heeft zelfs een vergunning aangevraagd om een volledige mavo/havo/vwo-school op te zetten van leerjaar één tot en met de eindexamenklas. Tot nu toe beperken particuliere scholen in Nederland zich tot het aanbieden van één lesjaar dat tegelijk examenjaar is.\'Ik ga nooit meer naar een gewone middelbare school\', bezweert Annelot. \'Ik werd alleen maar op mijn cijfers beoordeeld. Ik vond het kil en afstandelijk. Hier heb je een band met elkaar. We moeten wel hard werken, maar het is ook gezellig.\'Op Kades geldt Annelot als een modelleerling. \'Als kinderen zich begrepen voelen, worden ze zo mak als een lammetje\', is de ervaring van Kades-directeur Joep van Montfort. \'En ze beseffen zelf natuurlijk donders goed dat dit hun laatste kans is. Dat helpt ook.\'De ene privé-school is de andere niet. Kades in Den Haag kost 9 duizend euro per jaar. Het Stebo vraagt 20 duizend euro per jaar. Kades is geen \'aangewezen\' opleiding en mag niet zelf examens afnemen. Stebo mag dat wel. Bij Kades slaagt gemiddeld 65 procent van de leerlingen. Bij Stebo is dat 90 procent.Niet alleen de instituten verschillen van elkaar. Ook de verschillen tussen de leerlingen zijn groot. Vroeger waren het vooral de ettertjes die naar een privé-school gingen. Lastige, luie kinderen die van pa en ma een diploma moesten halen. \'De groep niet-willers, wordt steeds kleiner\', aldus Koen Bakker, adjunct-directeur van het Stebo in Utrecht. \'Bij ons is tegenwoordig hooguit één op de vijf kinderen moeilijk te motiveren. We zijn niet meer het afvalputje.\'Ook bij Kades slinkt het aantal lastige leerlingen. \'In plaats daarvan krijgen we steeds meer kinderen die gepest worden of kinderen met faalangst, concentratieproblemen of met dyslexie. Maar ook kinderen van wie bijvoorbeeld de vader recent is overleden\', aldus Van Montfort. \'Hele gewone kinderen die om welke reden dan ook een beetje extra aandacht nodig hebben. Maar daar is in het voortgezet onderwijs geen tijd meer voor. De trein dendert voort. Als je er een paar maanden met je hoofd niet bij bent, lig je eruit. Het is het heel moeilijk om dan de draad weer op te pakken.\'Met aandacht, warmte en nestgeur krijgen particuliere scholen hun leerlingen waar ze ze hebben willen. Alle leerlingen hebben een persoonlijk mentor. Ze moeten het gevoel krijgen dat er iemand voor hén is. \'Dat hebben ze vaak gemist op hun oude school\', weet Van Montfort. \'Als er eenmaal echt contact is gelegd, is het probleem vaak al opgelost\', vindt hij.Dat is ook de filosofie op het Utrechtse Stebo. \'Als je interesse toont in een leerling en zo nu en dan een complimentje geeft, verdwijnen de problemen vaak als sneeuw voor de zon\', vindt Bakker van Stebo. \'De leraren hier zijn meer als een vriend\', vindt Jos van den Berg (17) leerling van het Stebo. \'Op mijn oude middelbare school was ik een nummer. Hier absoluut niet.\'\'Hé Jamie. Ik heb je op tv gezien.\' Marieke Visser, de juf Engels op Kades, houdt een hippe, geblondeerde jongen staande op de trap. Jamie lacht verlegen. \'Echt? Binnenkort komt onze clip op MTV.\' Jamie Westland ziet in Kades de mogelijkheid om zijn carrière als popster te combineren met een schoolopleiding. \'Als Jamie tot \'s avonds laat moet optreden, houden we daar rekening mee\', vertelt Visser. \'Dat kan hier.\'Eva Goudsmit (16) heeft een heel andere droom. Ze wil dolgraag arts worden. Dat gaat niet zonder natuur- en scheikunde in je vakkenpakket. Maar scheikunde had ze laten vallen, omdat ze er een onvoldoende voor had. Het Stebo biedt uitkomst. Met extra bijlessen, wordt Eva nu door het vwo gesleept mét een exact pakket. \'Het is hier veel strenger. Je kan hier gewoon je huiswerk niet níet doen. En de klassen zijn zo klein, we zijn met zeven, dat je altijd mee moet doen. Daardoor ben je veel meer met de stof bezig.\'Eva\'s schooldag begint om negen uur en ze gaat minstens tot vijf uur door. Als ze straf heeft, bijvoorbeeld als het huiswerk niet gemaakt is, moet ze tot zes uur op school blijven. En één keer in de week duurt de schooldag tot half negen \'s avonds. Tenminste voor Eva. Er zijn ook leerlingen die vier avonden per week tot half negen bijles krijgen.Het volgen van privé-onderwijs heeft in Nederland weinig status. \'Niemand vindt het gek als je een duurdere auto koopt dan je buurman. Maar als je dat geld steekt in een dure opleiding voor je kind, ben je verdacht\', onderstreept Bakker. Eva beaamt dat. Ze krijgt tot vervelens toe te horen dat ze via het Stebo \'een diploma koopt\'. \'Dat is zo\'n onzin. Ik moet ook het landelijk examen doen. Net als alle andere vwo-leerlingen.\'Opvallend is wel dat de leerlingen van particuliere instituten relatief hoge cijfers voor hun schoolonderzoeken halen in vergelijking tot hun cijfers voor het centraal schriftelijk. Adjunct-directeur Bakker van het Stebo werpt de kritiek vér van zich. \'Wij hebben relatief veel meer leerlingen die kampen met dyslexie, faalangst en concentratiestoornissen. Het is logisch dat die bij het centraal schriftelijk wat lager scoren.\'De economische groei heeft het particulier onderwijs vleugels gegeven. Ook de invoering van het studiehuis heeft het prive-onderwijs geen windeieren gelegd. \'Een kind van 15 kan toch niet zelfstandig werken\', vindt Stebo-pupil Jos van den Berg. \'Op die leeftijd hang je liever buiten rond dan dat je naar school gaat voor een uur zelfstudie. Zeker als helemaal niet gecontroleerd wordt of je wel komt.\' Toch verwachten alle betrokkenen dat het privé-onderwijs blijvend vaste voet onder de grond heeft gevonden. \'Het reguliere onderwijs laat te veel gaten vallen. Er lopen steeds meer kinderen vast. De klassen zijn te groot waardoor leraren niet aan hun eigenlijke taak toekomen en leerlingen te weinig leren\', analyseert Van Montfort. \'Het reguliere onderwijs is eigenlijk één grote hangplek geworden.\'

Artikel 4
Commerciële scholen winnen snel aan populariteit Commerciële scholen zijn hot. De vraag ernaar groeit, het aanbod wordt breder. Ouders blijken maar al te graag meer te willen betalen voor onderwijs op maat voor hun kinderen. Het kost een paar centen, maar dan heb je ook wat. Een betere typering voor commerciële scholen in Nederland is er niet te bedenken. Voor gemiddeld 16.000 euro per jaar kun je er kennis en vooral aandacht voor je kind kopen. Op de duurste (en oudste) school, instituut Blankestijn in Utrecht, kan dat al ruim 40 jaar. Een compleet vakkenpakket kost er 24.000 euro per schooljaar. Veel geld maar wij zijn dan ook de beste, zegt oprichter en directeur Ad Blankestijn zonder blikken of blozen. En op de vraag wat zijn instituut heeft dat andere scholen niet hebben, antwoordt hij simpelweg: Wij hebben Blankestijn. Kennis en aandacht voor je kind kopen is hot, zo blijkt uit een belronde van deze krant langs zeven commerciële instellingen die voortgezet dagonderwijs aanbieden. De vraag groeit niet alleen, maar verbreedt zich ook. Het gaat allang niet meer alleen om spijtoptanten die zich op een Luzac College laten klaarstomen voor een tweede kansdiploma. De ouders die graag meer betalen voor onderwijs op maat, willen dat nu ook al voor hun brugklaskinderen. Ouders en leerlingen van Blankestijn beamen wat de directeur zegt. De geest van Ad wordt al ervaren tijdens het eerste intakegesprek in de werfkelder van het schoolpand aan de Oudegracht in Utrecht. Blankestijn hoeft alleen maar zoiets te zeggen als jij kijkt helder uit je ogen, ik zie zo dat jij het hier heel goed gaat doen en ouders zien de gezichten van hun in het reguliere onderwijs vaak gedemotiveerd geraakte kinderen oplichten, hoe onwaarschijnlijk dit ook mag klinken. Oud-leerling Pieter (20) vat het bondig samen: Op Blankestijn geloven ze niet alleen dat je het kan, ze zullen het bewijzen ook. De omstandigheden en faciliteiten zijn optimaal, dat moet gezegd. Maximaal zes kinderen per klas, dat is nog eens lesgeven. En minder nakijken, zegt Blankestijn. Lerarenvergaderingen zijn er nauwelijks, oudercontacten des te meer, want leerlingen komen meestal niet naar Blankestijn omdat het van een leien dakje gaat. Als het nodig is, moeten de leraren zelfs in het weekend komen opdraven. Vooral in deze examentijd komt dat voor, de leerlingen worden met alle mogelijke hulp klaargestoomd. Niet zelden doet een leerling twee jaar in één.Neem Maarten (16) die na een tobberige schoolcarrière dit schooljaar op Blankestijn kwam omdat hij moest blijven zitten in havo4 en nu eindexamen vwo gaat doen. Zijn oudere broer Noud heeft ook op Blankestijn gezeten. Jarenlang ging Noud wegens zijn zware dyslexie elke dag per taxi 60 kilometer van huis naar een speciale school, maar hoger dan vmbo wordt op dat soort onderwijs nooit aangeboden. Op Blankestijn lazen ze hem de leerstof voor, vertelt zijn vader. Noud is zo sterk op luisteren gericht, als hem iets wordt verteld dan weet hij het daarna ook. Geen reguliere school zou zulke gerichte hulp kunnen geven. Die moet je kopen. De namen van de jongens zijn veranderd en de vader wil niet met zijn naam in de krant. In de jaren van Den Uyl [jaren zeventig van de vorige eeuw, red.] was het een schande wat wij deden, zegt Blankestijn. Toen hadden we het stigma van een school voor rijkeluiskinderen waar je een diploma kon kopen. Volgens Blankestijn is dat veranderd met de komst van de Luzac Colleges in 1983. De schaal waarop Luzac opereert (18 vestigingen, tot 18 leerlingen per groep) en de veel lagere prijzen (vanaf 12.000 euro per jaar) heeft commercieel onderwijs tot een reële keuzemogelijkheid gemaakt, ook voor de niet-puissant rijken.Je moet het kunnen betalen, dat wel. Maar van de mensen die dat kunnen, zijn er steeds meer die er ook voor kiezen, zegt Rens Koole, een van de twee directeuren van Luzac Colleges. Vaak lukt het met behulp van bijspringende grootouders of een tweede hypotheek op een huis dat flink in waarde is gestegen. Niet minder vaak wordt de opmerking gemaakt: een auto is ook duur. Het is een keuze voor kwaliteit, dat zie je ook in andere dingen, zoals voedsel en medische zorg, zegt Koole. Hij denkt bovendien dat de hoge kosten voor kinderopvang ouders vertrouwd heeft gemaakt met het idee dat het niet raar is om veel geld uit te geven voor je kinderen.Commercieel onderwijs, dat extra duur is wegens de kleinere klassen en meer intensieve begeleiding, wordt in het algemeen geheel uit ouderbijdragen betaald. Het ministerie van Onderwijs heeft geen bezwaren zolang de scholen voldoen aan de bij wet vastgelegde eisen. De Onderwijsinspectie controleert dat ook geregeld. Maar de scholen ontvangen 0,0 cent subsidie. Daar klagen zij niet over, al zou het volgens sommigen wel redelijk zijn als een leerling die het regulier onderwijs verlaat, het geld zou krijgen dat de overheid daarmee uitspaart, 6.400 euro (cijfer 2004). In ieder geval als zon kind nog leerplichtig is. En daar komen er almaar meer van, zeker als het aan Luzac ligt, want dit bedrijf komt komend schooljaar met een voor hen nieuwe activiteit: het Luzac Lyceum, dat commercieel onderwijs gaat aanbieden vanaf de brugklas.In het algemeen geldt dat de commerciële scholen, in de onderwijswereld particuliere scholen genoemd, eigendom zijn van de directie. Instituut Blankestijn is op dit moment nog een stichting met twee bestuursleden, vader en zoon Blankestijn, een formele omzetting van de bedrijfsvorm naar een bv is in voorbereiding. Stebo is onderdeel van een groot concern (voornamelijk uitzendbureaus), er wordt nu een management buy-out voorbereid, waarbij de huidige directie eigenaar wordt. De overige scholen zijn bv\'s, met de gebruikelijke bedrijfsdoelstellingen: continuïteit en groei. Uitzondering is De Nieuwe School in Amsterdam, een stichting zonder winstoogmerk, opgericht door ouders. Rens Koole van Luzac: Ouders zoeken iets persoonlijks, een school waar de directeur alle kinderen bij naam kent. Dat is niet hetzelfde als ouderwets zoals wel gezegd wordt, want, zegt Koole er werd vroeger niet samen met ouders gekeken naar de aanpak en het onderwijs dat voor hun kind het beste was, zoals wij dat doen. Maar blijkbaar is er grote behoefte aan dit soort onderwijs op maat. De Luzac Lycea hebben volgens Koole voor het nieuwe schooljaar al tientallen aanmeldingen en honderden aanvragen voor alle niveaus ontvangen.Op de meeste commerciële scholen hebben ze de aanmeldingen zien stijgen sinds de invoering van de zogenoemde tweede fase in 2000. Financieel directeur Daan Stekelenburg van de holding van Stebo (3 scholen, 282 leerlingen): Het reguliere onderwijs heeft een goed niveau, maar veel leerlingen vallen uit de boot door te weinig contacturen en een te sterk beroep op de zelfstandigheid. Dit verklaart overigens ook de grote opkomst van commerciële huiswerkinstituten, dikwijls ook behoorlijk aan de prijs.Ondanks de groei van de vraag hebben commerciële scholen weinig belang bij groter worden. De klanten willen juist kleinschaligheid. De scholen zoeken de vernieuwing meer in het aanbieden van extras, zoals tweetalig onderwijs. Alleen Luzac breidt gestaag uit, maar zoekt daarbij vooral naar nieuwe markten (de lycea) en een uitbreiding van locaties. Duur zullen ze blijven, de commerciëlen. En exclusief ook. Wie op Blankestijn naar de ouderavond komt, ziet daar geen gymzaal vol tafeltjes met leraren waarmee je tien minuten mag praten. Aan het water langs de werfkelder word je onthaald op een feestelijke barbecue en krijg je een wijn geschonken die speciaal door een vriend van Blankestijn uit Frankrijk op de Oudegracht is afgeleverd. Er zijn in Nederland achttien commerciële instellingen die voortgezet onderwijs aanbieden. De meeste hebben een of twee vestigingen. Luzac is de uitzondering met achttien Colleges en straks zeven Lycea. Bijna alle scholen bieden voortgezet onderwijs aan op alle niveaus en voor alle klassen vanaf de brugklas. Veel leerlingen stromen pas in de hogere klassen in, nadat zij in het reguliere onderwijs zijn vastgelopen.De prijzen lopen uiteen van 11.500 euro per jaar (Erasmus College) tot 24.000 euro (Instituut Blankestijn). Als leerlingen meer jaren in één doen, gelden meestal aangepaste prijzen. De prijzen hangen verder sterk samen met de maximale groepsgrootte die de school hanteert. Zo zitten er op Blankestijn nooit meer dan 6 leerlingen in een klas, op De Nieuwe School, De Amsterdamse School en Instituut Vrijbergen 10, bij Stebo 12, het Erasmus College 15 en op de Luzac Colleges 18 leerlingen in een klas. De laatste vragen ook meer eigen inzet van leerlingen.Terwijl commerciële scholen hun leerlingen vroeger bijna altijd staatsexamen lieten doen, om alle schijn van subjectiviteit te vermijden (Je kan er een diploma kopen), zijn de meeste inmiddels overgegaan tot het afnemen van een regulier schoolexamen. Dit hangt sterk samen met de goedkeuring die de scholen krijgen bij de geregelde controles door de Onderwijsinspectie.Particuliere basisscholen zijn er ook: de zogenoemde Iederwijs-scholen. In tegenstelling tot de scholen voor voortgezet onderwijs, die vaak supertraditioneel onderwijs geven, gooien deze scholen alle conventies overboord. Hier bepalen kinderen hun eigen leerstof en vullen zij hun eigen tijd in. Op deze scholen bestaan geen klassen en leraren zijn in de eerste plaats begeleiders. Op dit moment zijn er vijftien van zulke scholen die de toets van controle door de Onderwijsinspectie hebben doorstaan. Vijf hiervan bieden ook onderwijs aan oudere kinderen.Het schoolgeld op zo\'n school bedraagt tussen de 120 en 225 euro per maand. Dat is lang niet voldoende om de kosten te dekken. De scholen werken dan ook veelal met (professionele) leerkrachten die hun diensten vrijwillig aanbieden. Soms komt iets extras binnen van een sponsor, vaak een ondernemende ouder.
Artikel 5
Minister van der Hoeven gaat particuliere scholen erkennen (persbericht OCW) 05 | 06 | 03
Vanaf 2005 moeten particuliere scholen voor primair en voortgezet onderwijs een ‘erkenning’ aanvragen bij de minister van onderwijs, cultuur en wetenschap. Particuliere scholen zijn scholen die niet door de overheid worden bekostigd. Een erkenning is noodzakelijk om vast te stellen of leerlingen op deze scholen aan de leerplicht voldoen. De inspectie gaat toezicht houden op de kwaliteit van deze scholen. Door de erkenning kan er ook een centrale registratie worden bijgehouden van particuliere scholen. Dit staat in een notitie over het particulier onderwijs die minister Van der Hoeven samen met een notitie over het thuisonderwijs naar de Tweede Kamer heeft gestuurd. In de Leerplichtwet van 1969 is bepaald dat alle kinderen in de leerplichtige leeftijd onderwijs moeten volgen aan een school. Bijna alle kinderen volgen onderwijs aan een school die door de overheid wordt bekostigd. Maar de leerplicht mag ook vervuld worden aan een school die niet door de overheid is bekostigd. Daarbij wordt onderscheid gemaakt tussen drie typen scholen. Het eerste type zijn door de minister van OCW aangewezen scholen voor voortgezet onderwijs. Zij hebben het recht gekregen om leerlingen eindexamen te laten afleggen en diploma’s uit te reiken voor vwo, havo en vmbo. Het tweede type zijn internationale en buitenlandse scholen. Het gaat hier om scholen die een programma hebben dat vooral is gericht op het onderwijs en de wettelijke voorschriften van een ander land dan Nederland. Het derde type is het overig particulier onderwijs. Het voorstel van minister Van der Hoeven geldt voor deze laatste groep scholen. Volgens de Leerplichtwet moeten deze scholen vergelijkbaar zijn met de bekostigde scholen. Momenteel beoordeelt elke afzonderlijke leerplichtambtenaar of een particuliere school ‘erkend’ kan worden. De Landelijke Vereniging van Leerplichtambtenaren heeft aangegeven hier ongelukkig mee te zijn. Daarom wordt voorgesteld dat een erkenning van een particuliere school alleen door de minister van OCW kan worden afgegeven. Er komen voorwaarden waaraan een particuliere school moet voldoen om in aanmerking te komen voor een ‘erkenning’. Deze scholen gaan onder het reguliere toezicht van de inspectie vallen. De erkenning kan worden ingetrokken als uit inspectietoezicht blijkt dat de school onvoldoende kwaliteit biedt. Op dit moment zijn er 15 particuliere scholen voor primair en/of voortgezet onderwijs bekend exclusief de aangewezen scholen voor voortgezet onderwijs. Er is een groep van ongeveer 100 kinderen die vrijgesteld zijn van de leerplicht op grond van overwegende bezwaren van de ouders tegen de richting van het onderwijs op alle binnen redelijke afstand van de woning gelegen scholen. Deze kinderen bezoeken dus geen school en het is onbekend of ze op een andere wijze onderwijs ontvangen. Ook is er geen toezicht op het onderwijs dat deze kinderen krijgen. Er wordt voorgesteld dat vrijstelling op grond van levensbeschouwelijke bezwaren alleen wordt verleend als ouders zorgdragen voor een alternatieve vorm van onderwijs en akkoord gaan met een vorm van toezicht van de inspectie op dit onderwijs. Op welke wijze de inspectie hierop toeziet, wordt nog uitgewerkt door het ministerie.

Artikel 6
5 jun 2003
VAN DER HOEVEN: LANDELIJKE REGELS PARTICULIERE SCHOLEN

Particuliere scholen moeten vanaf 2005 erkenning aanvragen bij het ministerie van OCenW. Nu gebeurt de beoordeling nog door plaatselijke leerplichtambtenaren zonder dat daarvoor richtlijnen zijn.

Minister Van der Hoeven (OCenW) doet dit voorstel in een notitie aan de Tweede Kamer.

In de leerplichtwet staat dat de kwaliteit van particulier onderwijs vergelijkbaar moet zijn met scholen die door de overheid worden betaald. Concrete voorwaarden waaraan particuliere scholen moeten voldoen zijn er niet: leerplichtambtenaren van gemeenten beslissen of een school wordt erkend. Die verantwoordelijkheid komt in 2005 bij de minister van OCenW te liggen. Hierdoor kan beter toezicht worden gehouden op particuliere scholen en kan er een centraal register worden aangelegd.
Het ministerie gaat voorwaarden opstellen waaraan particuliere scholen moeten voldoen. De inspectie houdt vervolgens toezicht op de kwaliteit van het onderwijs.
Vrijstelling leerplicht
Minister Van der Hoeven wil verder dat ouders die vrijstelling vragen van de leerplicht op basis van levensbeschouwelijke bezwaren, voortaan alleen nog toestemming krijgen als ze een alternatief bieden. De inspectie zal vervolgens toezicht houden. Op dit moment hebben ongeveer honderd kinderen vrijstelling.

Artikel 7

Ouderwets, klassikaal en degelijk onderwijs. Het bestaat nog.
Door Paul van Leeuwen Publicatiedatum: 15-08-2006

Onlangs stond een opmerkelijk bericht in De Volkskrant ([1]). De tweede fase en het studiehuis, die enkele jaren geleden zijn ingevoerd in het voortgezet onderwijs, zijn een mislukking en worden zo zoetjesaan weer afgeschaft. Dat is buitengewoon opmerkelijk, daar deze zeer drastische onderwijsvernieuwingen bij de invoering als ‘ei van Columbus’ werden gepresenteerd. De scepsis die toen al heerste onder leerlingen, hun ouders en docenten werd weggewuifd door het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen. Ten onrechte, naar nu blijkt. Na jaren van ontevredenheid gaat nu ook het ministerie overstag en wordt de situatie van voor de tweede fase langzaam maar zeker grotendeels hersteld.

Niet alle scholen hebben enkele jaren geleden echter de tweede fase en het studiehuis ingevoerd. Er zijn in Nederland enkele kleine, particuliere scholen voor voortgezet onderwijs. De onderwijsvernieuwingen van de afgelopen jaren zijn aan deze scholen grotendeels voorbij gegaan. Nu de onvrede en problematiek in het reguliere onderwijs alleen maar toenemen loont het de moeite de mogelijke alternatieven onder de loep te nemen. Dit artikel beperkt zich tot het voortgezet onderwijs.
Er zijn in Nederland zeer weinig particuliere scholen voor basis- of voorgezet onderwijs, in tegenstelling tot bijvoorbeeld Engeland. In 2003 volgden ongeveer 2300 ([6 p39]) leerlingen onderwijs aan een particuliere school voor voortgezet onderwijs. Geen enkele politieke partij ziet particulier onderwijs als een serieus alternatief voor regulier onderwijs. Toch kan particulier onderwijs voor veel mensen een uitkomst zijn. Leerlingen gaan vaak naar een privé-school omdat ze in het reguliere onderwijs zijn vastgelopen. Vooral voor leerlingen met dyslexie, faalangst of andere (leer)problemen is het gemakkelijk te verzuipen in de leerfabrieken met de bekende ordeproblemen, een gebrek aan individuele aandacht, te grote klassen, lerarentekort, organisatorische problemen, verouderde gebouwen en een onderwijsaanbod dat niet is afgestemd op het individu. Particuliere scholen bieden veel meer persoonlijke begeleiding dan reguliere scholen ooit kunnen geven en opereren kleinschaliger. Sommige leerlingen hebben deze aandacht nu eenmaal nodig om tot goede resultaten te komen.
Op de huidige reguliere scholen wordt veel zelfdiscipline verwacht en veel leerlingen kunnen die niet opbrengen. Dit is ook één van de grootste punten van kritiek op de tweede fase en het studiehuis. Met sommige leerlingen gaat het gewoon mis. Ze volgen een opleiding ver onder hun niveau, blijven meerdere keren zitten of zakken voor het eindexamen en vaak hebben ze een groot gebrek aan motivatie. Regulier onderwijs lijkt een heilloze weg, het is meestal al jaren achtereen niet goed gegaan. Met name voor deze groep leerlingen kan het particulier onderwijs een uitkomst vormen.

De beslissing van ouders om hun kind naar een particuliere school te sturen wordt doorgaans niet licht genomen. Ouders hebben het hele traject van belonen tot dreigen met straf, controleren op huiswerk en gesprekken met de school veelal al doorlopen. Particulier onderwijs wordt dan als laatste redmiddel gezien. Bovendien zijn veel ouders ontevreden over de prestaties van reguliere scholen en de omgang met de problemen van hun kind. Eigenlijk kan men dit de scholen ook niet kwalijk nemen. Er gaat zoveel tijd op aan vergaderen, onderwijsvernieuwingen, administratie en het zonder kleerscheuren doorkomen van de dag dat we al blij mogen zijn als docenten überhaupt aan lesgeven toekomen. Om maar te zwijgen van extra begeleiding voor leerlingen met leerproblemen. Een reden die docenten van particuliere scholen dan ook aanvoeren om niet meer volledig in het regulier onderwijs werkzaam te zijn is dat ze in het particulier onderwijs leerlingen kansen kunnen bieden die ze in het regulier onderwijs niet kunnen geven. Ofwel, ze kunnen tenminste nog gewoon hun vak uitoefenen zonder dat ze gehinderd worden door massa’s theoretici achter een bureau.

Kleine en overzichtelijke scholen

Privé-scholen zijn kleine scholen. De meeste hebben ongeveer 100 leerlingen per vestiging. Ook de klassen zijn veel kleiner dan bij reguliere scholen. De groepsgrootte varieert ongeveer van 6 tot 14 leerlingen. De individuele aandacht voor de leerling is dan ook veel groter dan bij reguliere scholen. Lesuitval is een onbekend verschijnsel en ook tussenuren zijn er niet. Een schooldag duurt van ’s ochtends vroeg tot in de avond. Leerlingen zitten de hele dag op school en worden aan het werk gehouden. Voor een bepaalde groep leerlingen pakte dit extra goed uit omdat ze hierdoor uit hun oude milieu met verkeerde vrienden werden gehaald. Van bureaucratie hebben de scholen minder last ([zie 6]). Aangezien alle inkomsten van betalende klanten moeten komen zal er efficiënt met de middelen moeten worden omgesprongen. Ouders zijn vaak veel directer betrokken bij het onderwijs dan op reguliere scholen en ze zullen verspilling van hun geld aan nutteloze en onzinnige zaken ongetwijfeld kritisch benaderen.
De meeste onderwijsvernieuwingen van de afgelopen jaren zijn aan de particuliere scholen voorbij gegaan. Weliswaar worden de vakken van de tweede fase gedoceerd, van een studiehuis is geen sprake. Leerlingen krijgen ouderwets, klassikaal en degelijk onderwijs, niet gehinderd door modieuze en extravagante ideëen van Haagse onderwijsdeskundigen. Voor veel leerlingen is dit ‘to the point’ onderwijs een verademing. Huiswerk – vaak een bron van conflicten tussen ouders en de leerling – wordt op school gemaakt, onder begeleiding. Van leerlingen wordt verwacht dat ze hun werk doen en eigenlijk niet meer dan dat. Deze duidelijke, door Haagse regelneven verafschuwde inzichten, zorgen voor opmerkelijke resultaten.

Het volgen van de laatste twee leerjaren van het voortgezet onderwijs in één jaar is eerder norm dan uitzondering. De strakke discipline en lange werkweek maken het mogelijk om meer stof te behandelen in dezelfde tijd dan op een gewone school. Veel leerlingen van particuliere scholen hebben al vertraging opgelopen door zittenblijven of zakken voor het examen en op deze manier kan weer één jaar worden gewonnen.

De slagingspercentages blijven iets achter bij die op reguliere scholen ([6] p42). Cijfers die scholen zelf opgeven variëren van 75% tot 90% geslaagden (tegen meer dan 90% op reguliere scholen [3]), waarbij de cijfers wel iets vertekend worden door het feit dat leerlingen die zakken voor het eindexamen wel deelcertificaten halen voor de gehaalde vakken en alleen de onvoldoende vakken over hoeven te doen. Gezien de problematische achtergrond van een groot deel van de leerlingen kan dit een prestatie van formaat worden genoemd.
Dit alles heeft echter wel zijn prijs. Privé-scholen zijn bijzonder kostbaar. Kosten variëren van 14.000 euro tot wel 20.000 euro per leerling per jaar ([6] p42). Dat heeft twee oorzaken. Ten eerste is er de concurrentie met de reguliere scholen. Als particuliere scholen niet significant meer bieden dan staatsscholen zullen ze de concurrentie met de staatsscholen, die immers \'gratis\' zijn, nooit aankunnen. Ze zullen dus \'veel\' beter moeten zijn, en dat heeft z\'n prijs. Ten tweede krijgen particuliere scholen geen geld uit de belastinginkomsten, zodat dit bedrag volledig door de ouders zal moeten worden opgehoest. Overigens zit 80% van de leerlingen slechts één jaar op een particuliere school ([6] p61). Ouders maken de keus om de onderwijscarrière van hun kind te redden door één keer diep in de buidel te tasten.

De hoge kosten lijken in de meeste gevallen echter gerechtvaardigd te zijn. Veel ouders zijn zeer te spreken over de resultaten die particuliere scholen bij hun kroost weten te behalen. Bij een enquête die in 2003 werd afgenomen onder 365 ouders van leerlingen op particuliere scholen werd als rapportcijfer aan de school gemiddeld een 8 gegeven ([6] p195). Ouders zijn vooral positief over de zeer strakke discipline en de individuele aandacht voor leerlingen. Opvallend genoeg weten ook de leerlingen zelf de strakke discipline wel te waarderen ([6] p180). Ze hoeven geen voortdurende strijd te leveren tegen hun gebrek aan zelfcontrole en behalen doorgaans goede resultaten.

Een leerling op een reguliere school kost de staat gemiddeld 5600 euro per jaar. Voor het speciaal onderwijs kan dat oplopen tot wel 9000 euro ([4]). Een leerling op een privéschool spaart de overheid dus veel geld uit. Het kost de staat immers minimaal 5600 euro minder omdat ze één leerling minder onderwijs hoeft te verlenen. Het zou niet meer dan rechtvaardig zijn als ouders wier kinderen naar een particuliere school gaan dat bedrag jaarlijks volledig gekort krijgen op hun belasting. Je betaalt tenslotte ook geen wegenbelasting als je niet op de openbare weg rijdt. Er zou dan sprake zijn van serieuze concurrentie tussen particuliere en reguliere scholen, ofwel tussen scholen die het geld van de klant moeten krijgen en scholen die het geld vanuit Den Haag ontvangen. Op dat moment wordt duidelijk of centrale sturing, politiek, democratie en talloze clubjes geleerde deskundigen tot betere resultaten leiden dan de markt.

Het is de vraag waarom de overheid niet tot een dergelijke eenvoudige doch rechtvaardige maatregel overgaat. Voor de kosten hoeven ze het niet te laten. Als het aantal leerlingen van particuliere scholen gelijk blijft, zou het de overheid niet meer dan ongeveer 20 miljoen euro kosten, een grijpstuiver op het totale onderwijsbudget van 27,5 miljard euro ([5]) dat zich ook nog eens terugverdient door de besparingen in de staatsuitgaven op het onderwijs. Als het staatsonderwijs echt betere resultaten oplevert dan onderwijs in de vrije markt, zal het particulier onderwijs toch vanzelf verdwijnen? De leerlingen zouden met hangende pootjes terugkeren naar de staatsscholen voor echt kwaliteitsonderwijs. En als particulier onderwijs beter is dan staatsonderwijs zodat de staatsscholen uit de markt geprijsd worden, zou de overheid dan niet blij moeten zijn dat zijn belangrijkste doelstelling wordt gehaald: goed onderwijs voor iedereen. Iemand die op de particuliere scholen slecht onderwijs krijgt kan immers \'gratis\' op de staatsscholen terecht.

Het lijkt erop dat de primaire doelstelling van de overheid helemaal niet is om iedereen zo goed mogelijk onderwijs te laten volgen. Het lijkt er meer op dat het onderwijs een speelbal is in een politiek spelletje. Er worden steeds meer maatschappelijke problemen bij de scholen gedeponeerd. Of het nou gaat om emancipatie, het bevorderen van integratie, normen en waarden of gelijke kansen voor iedereen: er wordt vaak geroepen dat hier een taak voor het onderwijs ligt. Onderwijs, dat in zijn huidige vorm door de staat wordt vormgegeven. Het ziet er niet naar uit dat de overheid haar greep op de opgroeiende jeugd van 4 tot minimaal 16 jaar op korte termijn zal loslaten, de prestaties van particuliere scholen ten spijt.

Artikel 8

Particuliere scholen steeds populairder
Particuliere scholen worden steeds populairder. Het CDA is \'geschokt\' door deze toename van het aantal privé-scholen.

Groei

Op dit moment zijn er 48 particuliere basisscholen en scholen voor het voortgezet onderwijs. Twee jaar geleden waren dat nog 15 scholen. De cijfers komen van het ministerie van Onderwijs.

Erkennen

Het ministerie werkt aan een regeling om de particuliere scholen te gaan erkennen. Nu bepalen de gemeenten nog of deze scholen les mogen geven aan leerplichtige kinderen.

Toezicht

Het is de bedoeling dat de Onderwijsinspectie toezicht gaat houden op de kwaliteit van privé-scholen. De inspectie kan de erkenning van het ministerie intrekken als de school onvoldoende kwaliteit biedt.

CDA \'geschokt\'

Het CDA is \'geschokt\' en roept de eigen Onderwijsminister Van der Hoeven op het matje. Volgens het CDA is het onderwijs op particuliere scholen ver onder de maat. CDA-Tweede-Kamerlid De Vries: \"Ongeveer de helft van de particuliere scholen hanteert de methode \'iederwijs\'. Die zijn het woord onderwijs niet waard. Het zijn veredelde speeltuinen zonder lesaanbod en toetsen.\" Hij eist dat Van der Hoeven de iederwijs-scholen verbiedt nog langer les te geven.

Onderzoek

De VVD is het met het CDA eens. PvdA en D66 willen echter eerst een onderzoek naar de kwaliteit van het onderwijs volgens deze lesmethode.

Kwaliteit

Ouders kiezen meestal voor een particuliere school uit onvrede over de kwaliteit van het onderwijs van \'gewone\' scholen. Privé-scholen krijgen geen geld van de overheid en worden volledig betaald door de ouders.

Bronnenvermelding

1. http://oudersvo.kennisnet.nl/themas/oudersenkeuzes/particulierescholen
Informatie en de geschiedenis van particuliere scholen.
2. http://www.meervrijheid.nl/index.html?partscholen.htm
Artikelen en informatie over particuliere scholen
3. http://www.vrijspreker.nl/blog/?itemid=2009
Reactie op artikel het nieuws van nu.nl: ‘Het aantal particuliere scholen is in twee jaar van 15 naar 48 scholen gestegen’
4. http://www.regering.nl/actueel/nieuwsarchief/2003/06June/05/42_17837.jsp
Persbericht OC & W
5. http://www.minocw.nl/documenten/brief2k-2003-doc-24988a.pdf
Informatie over particuliere scholen
6. http://www.krantenbank.nl
Verschillende artikelen gevonden. Zie artikelen 1 t/m 8.
7.http://www.elsevier.nl/login/login_preview_e.asp?strretpath=http%3A%2F%2Fwww%2Eelsevier%2Enl%2Fmagazine%2Fartikel%2Easp%3Fartnr%3D100814%26jaargang%3D62%26week%3D22 Artikel Elsevier: ‘Aandacht te koop’