Vergilius Aeneïs IV 304-324

4. Dido smeekt Aeneas te blijven Persoonlijk werk vv 304 – 324 [p.85]

Verklaringen + stijl 304 his vocibus: hyperbaton
305 sperasti < sperare = speravisti: ind. perf. Perfide < perfidus: vocatief Terra: ablatef verwijdering bij decedere
307 anafoor: nec te … nec te … data < dare: part. perf. funere < funus: abl. wijze polysyndeton: nec … nec … 308 moritura Dido ? hyperbaton
data dextera ? alliteratie
309 moliris < moliri: pass. ind. praes. mediis aquilonibus : abl. plaats ? hyperbaton
properas < properare : ind. praes. hiberno moliris sidere – mediis properas aquilonibus [adj. ww. subst.] ? parallellisme
311 enjambement ? crudelis
312 peteres < petere : coni. imperf. si ? irrealis
maneret < manere : « « 313 peteretur < petere : pass. coni. imperf. indirecte vraag
classibus: abl. middle
aequor + per undosum ? acc. (per + acc.)

314 Mene ? acc. ego
314-316 chiasme: has lacrimas dextram tuam – coniubia nostra, inceptos hymenaeos
315 quando + ind. perf. (reliqui) mihi miserae: dat. inceptos: part. perf. [losse abl. + hymenaeos] aliud nihil: hyperbaton
317 merui < merere: ind. perf. fuit < esse: ind. perf. [+si ? realis] tibi: datief voordeel
318 misereri + gen. ? misereri = misereris: coni. imperf. domus labentis [gen.] labentis < labi: part. praes. 318-319 istam mentem: versoverspannend hyperbaton
exue: imperatief
per ... per ... per ... ? anafoor
321 odere < odisse: oderunt ? ind. perf. 3e mv
infensi < infensus ? boos (sunt en mihi ontbreken) te propter ... te propter ... ? anafoor
322 exstinctus < exstinguere [ond. = pudor] eundem < idem: acc. adibam < adire: act. ind. perf. 1e enk. sidera: acc. mv. richting
sola: BVG
deseris < desere: act. ind. fut.ex. 323 cui: datief
324 restat < restare
hoc solum nomen: ond. nom. 325 moror: morari [treuzelen] destruat < destruere: BWbijzin tijdbepalin
dum + coni. = totdat
captam: part. perf. 326 suscepta fuisset: pass. coni. +qperf. suboles : ond. nom. luderet : coni. imperfectum
Aeneas : ond. (+ parvulus) 328 aula : abl. plaats
referret : coni. ? irrealis
viderer : pass. coni. imperfectum 1e enk.

Vertaling Eindelijk sprak ze uit eigen beweging Aeneas met zulke stem aan: “Hoopte jij zelfs, trouweloze, zo’n grote misdaad te kunnen verbergen en zwijgend mijn grond te kunnen verlaten ? En weerhoudt onze liefde je niet, noch de rechterhand die je me ooit gaf, noch de gedachte dat Dido een wrede dood zal sterven? Ja, zelfs nu het wintergesternte aan de hemel staat, voltooi jij met grote inspanningen jouw vloot en haast jij je, wreedaard, midden in de noorderstormen door de zee. Als jij geen vreemde landen en ongekende woonplaatsen zou zoeken en het oude Troje nog zou bestaan, zou jij dan nog met de vloot naar Troje gaan door de onstuimige zee?”

“Vlucht jij voor mij? Kom op uw besluit terug, ik smeek u bij deze tranen, bij jou rechterhand (iets anders liet ik aan mijn ongelukkige zelf niet over), bij ons huwelijk, bij het huwelijk dat wij hebben begonnen, als ik mij ergens verdienstelijk heb gemaakt voor jou, of iets van mij voor jou dierbaar geweest is, heb medelijden met mijn vallend huis, als het nog de juiste gelegenheid is voor een smeekbede. Omwille van jou haten de Libysche volken en de Nomadische tirannen mij en zijn de Tyriërs vijandig tegen mij. Omwille van jou werd mijn eergevoel uitgedoofd en mijn betere reputatie, die mij alleen naar de sterren zou brengen. Bij wie laat jij mij stervend in de steek, vreemdeling?

Omdat deze naam alleen overblijft in plaats van echtgenoot. Wat treuzel ik? Totdat mijn broer Pygmalion mijn stad zal verwoesten of totdat Gaetulus Iarbas mij als gevangene zal wegbrengen? Als nakomelingschap van jou aan mij zou opgenomen zijn voor de vlucht, als een zeer kleine Aeneas voor mij zou kunnen spelen in het paleis, die jou toch zou kunnen weergeven met gelaatstrekken, dan zou ik waarschijnlijk helemaal niet verlaten en bedrogen lijken