Heeft Geweld op tv invloed op jongeren?

*Zijn programma’s met geweld schadelijk voor kinderen?*

Niet alle kinderen zullen televisiegeweld na gaan doen van tv of er door beïnvloed worden. Het ligt eraan of de kinderen kunnen zien of het nep of echt is. Als in de film of programma geweld wordt goedgekeurd zullen ze het eerder logisch vinden. In soapseries kan alles. Als bijvoorbeeld Jantje Pietje in een coma slaat zijn ze de week daarop alweer vrienden. Kinderen gaan misschien denken dat het in het dagelijkse leven ook zo gaat. Kinderen kijken vaak zonder ouders televisie. Er is dus niemand om tegen hen te zeggen dat het verkeerd is wat die mensen doen. Ofdat kinderen erdoor beïnvloed worden ligt ook aan de leeftijd. Een kleuter vindt Sesamstreet fantastisch maar een ouder kind vindt het onzin. Als het geweld in het programma of film ongeveer hetzelfde is als wat dat kind in het dagelijkse leven ziet kan het normaal gaan lijken. Terwijl het dat helemaal niet is. Als de ouders geweld normaal vinden kunnen kinderen ook niet leren wanneer het fout is om geweld te gebruiken. De terminator bijvoorbeeld is een held, maar daarvoor gebruikt hij wel geweld. Als hij met dat geweld de vijand uitschakelt lijkt het goed. Kinderen gaan geloven in dingen die helemaal niet kloppen.

*Voorbeelden van dingen die kinderen doen nadat ze iets soortgelijks op tv hebben gezien*

Een dertienjarige Amerikaanse jongen is in januari 2002 met tweede- en derdegraads brandwonden in een ziekenhuis beland na het imiteren van een stunt uit een MTV-programma. Een veertienjarig vriendje is opgepakt omdat hij het jongetje in brand stak. Beide tieners probeerden een stunt na te doen uit het programma Jackass. Daarin stak een man in een brandwerend pak zichzelf in brand.

Zo werd een politieagent geconfronteerd met 2 jongens van 11 jaar die met elkaar een het vechten waren. Daar omheen stond een grote van ca 20 jongens en meisjes die bijna hysterisch schreeuwden: Jerry Jerry Jerry!!!

Op 5 April 2000 heeft een jongen zijn ouders en zusje vermoord met een samoeraizwaard. Volgens de politie heeft hij zich laten inspireren door het videospelletje Final Fantasie VIII waar de hoofdfiguur een tiener is die zoveel mogelijk dictators met dat zwaard moet vermoorden.

Een groep Chinese jongeren heeft een 15-jarige klasgenoot gedood, die zich niet bij hun bende wilde aan sluiten. Daarbij volgden de jongeren een voorbeeld dat ze in een geweldfilm hadden gezien zoals de Justitiekrant Faxhi Ribao meldde, hebben 9 jongeren een Draken en Tijgergroep gevormd, in de stijl van een maffia-achtige onderwereldorganisatie. Toen de jongen (een vriend van de jongeren) weigerde mee te doen werd hij gedood.

Een jury in de Amerikaanse staat Florida heeft op 25 januari 2002 een dertienjarige jongen schuldig bevonden aan moord op een zesjarig plaatsgenootje. De jongeman, die als volwassene werd berecht, hangt een levenslange gevangenisstraf boven het hoofd. De verdachte Lionel Tate zou in 1999 in de plaats Fort Lauderdale het zesjarige meisje Tiffany Eunick zulke zware verwondingen hebben toegebracht dat ze er aan overleed. Volgens de verdediging van de jongen, die vorig jaar een deal aangeboden door justitie afwees, probeerde Lionel worstelworpen uit die hij op televisie had gezien. Hij zou niet hebben beseft dat hij het meisje daarmee zou kunnen verwonden.

Hoe is het geregeld in andere landen?

Niet alleen in Nederland is geweld op tv een maatschappelijk probleem. Ook in andere landen is het zo. De media speelt een grote rol in het leven van kinderen over de hele wereld. Jo Groevel is hoogleraar massacommunicatie in Utrecht. Unesco stelde hem een paar jaar geleden “Raken kinderen gefascineerd door mediageweld?” Groebel heeft daarna een onderzoek gedaan naar de invloed van televisiegeweld op kinderen. Er werden locale scoutinggroepen in 23 landen ondervraagd. 5000 12-jarigen kregen een lijst met 60 vragen. Dit was het grootste onderzoek ooit bij dit onderwerp. Er werden ook oorlogsgebieden bij betrokken dus het ging over heel de wereld. Er werd onderzocht of jongeren die al een gewelddadige omgeving hadden samen met tv invloed hadden op deze kinderen. Als er op tv 5 tot 10 gewelddadige dingen worden gebruikt blijkt dat het wel degelijk invloed heeft. Jongeren denken dat geweld beloond wordt. Uit datzelfde onderzoek blijkt dat bijna de helft van de 12-jarige vaak bang is.88% van de kinderen over de hele wereld kent de terminator. Arnold Schwartzenegger speelt daarin een robot die door geweld de wereld redt. Geweld wordt in zulke films als normaal beschouwd. Terwijl het dat toch helemaal niet is. 12- jarigen kijken gemiddeld 3 uur tv per dag. Gewoon voor de sensatie. De onderzoekers vinden dat er een soort gedragscode moet komen. Dat niet alle zenders zomaar alles uit kunnen zenden. Internet is volgens hen ook gevaarlijk. Daar is ook veel geweld te vinden zeggen de onderzoekers. In gebieden waar elektriciteit is besteden kinderen ongeveer 50% van hun tijd aan tv. In gebieden waar veel geweld voorkomt zijn de kinderen het bangst. 9% is weleens weggelopen, 47% zou graag ergens anders wonen en 16% denkt dat de meeste mensen worden vermoord. Een derde van de kinderen denken dat alle mensen op de wereld slecht zijn. Jongens zouden graag in gevaarlijke situaties zijn net als op tv. Uit het Unesco-onderzoek blijkt dat mensen behoefte krijgen aan geweld.

Ik heb 2 landen gevonden waar er maatregelen zijn genomen tegen geweld op tv. Dat zijn Italië en Denemarken.

Italië: De Italiaanse publieke omroep en de belangrijkste commerciële tv-zenders hebben op 26 september 1997 een akkoord gesloten over een gedragscode om kinderen te beschermen tegen foute invloeden van de tv. Tussen 16.00 en 19.00 mogen er alleen programma’s en reclame’s uitgezonden worden die geschikt zijn voor kinderen. Ook de journaals die rond die tijd uitgezonden worden moeten daar rekening mee houden. In het algemeen is er afgesproken dat van 17.00 tot 22.00 seks en geweld moeten worden beperkt. Het akkoord bevat een precies aantal afspraken over de manier waarop kinderen in beeld komen. Er mogen ook geen interviews uitgezonden worden met kinderen die in een crisis zitten. Daarbij kan het gaan om weglopers van huis, slachtoffers van misdaad, prostitutie en pedofilie. Ook programma’s waarin minderjarigen misdaden plegen mogen niet uitgezonden worden.

Denemarken: Denemarken volgt na Noorwegen en Zweden een strijd aan met televisiereclame’s die speciaal op kinderen gericht zijn. De Deense minister van Cultuur; Elsebeth Gerner-Nielsen verklaarde meteen de oorlog aan verborgen reclame en gesponsorde kinderprogramma’s. De sociaal-liberale minister wil “reclamevrije perioden”invoeren om kinderen tot 12 jaar voor reclame af te schermen. In Noorwegen en Zweden zijn gesponsorde kinderprogramma’s al verboden.”De pijngrens is bereikt”, zei Nielsen. Ze verwijt tv-producenten dat ze reclameblokken rond kinderprogramma’s uit te zenden. Ze verwacht echter nog een hardere strijd in het Deense parlement, waar andere krachten de maatregel wil bestrijden.

Hoe denken politieke partijen erover?

De laatste jaren is de hoeveelheid geweld op televisie toegenomen. Maar de PvdA is niet voor het plaatsen van decoders of iets dergelijks. Ze deelt de mening van veel ouders dat ouders zelf voldoende in staat zijn om te beoordelen naar welke programma\'s ze hun kinderen laten kijken. De PvdA is er echter niet voor dat kijkers zonder waarschuwing overspoeld worden met programma\'s waarin veelvuldig seks en geweld voorkomen. De PvdA heeft daarom ingestemd met de film/programma keuring die onlangs in werking is getreden. Door het gebruik van tekens bij films en programma\'s, wordt de kijker vooraf op de hoogte gesteld van de inhoud van een programma of film. Aan de hand van deze keuring kan de kijker zelf bepalen of hij al dan niet naar het programma zal kijken. www.pvda.nl
Een brief geschreven door een burger naar Wouter Bos over geweld op tv. Het antwoord van Wouter Bos staat daaronder. Kinderen en geweld op tv (geplaatst door: Mirjam 25-01-2004)

Beste Wouter (en de rest van de tweede kamer, •Wanneer wordt er nu eindelijk eens actie ondernomen op het feit dat dag in dag uit, uur in uur uit er geweld op de tv te zien is? Ik ben ervan overtuigd dat daar een basisoorzaak zit van alle verloedering en verharding die onze samenleving momenteel doorgaat. Een verbod op alle uiterst gewelddadige films, programma\'s, computerspellen e.d. Ik ben moeder van 4 kinderen, ik hou bovenstaande ellende zolang het kan buiten de deur, maar als ik om mij heen kijk wat andere ouders hun kinderen laten kijken (tv) en doen (computer)..... Ik word er moedeloos van. Groet, MIRJAM.

Reactie Wouter: De laatste jaren is de hoeveelheid geweld op televisie toegenomen. Maar de PvdA is niet voor het plaatsen van decoders of iets dergelijks. Ik deel de mening van veel ouders dat zij zelf voldoende in staat zijn om te beoordelen naar welke programma\'s ze hun kinderen laten kijken. Ik ben er echter niet voor dat kijkers zonder waarschuwing overspoeld worden met programma\'s waarin veelvuldig seks en geweld voorkomen. De PvdA heeft daarom ingestemd met de film/programma keuring die onlangs in werking is getreden. Door het gebruik van tekens bij films en programma\'s, wordt de kijker vooraf op de hoogte gesteld van de inhoud van een programma of film. Aan de hand van deze keuring kan de kijker zelf bepalen of hij al dan niet naar het programma zal kijken. Deze week is er wel over deze keuring gedebatteerd omdat er veel mis gaat. Dat lijkt meer aan de omroepen te liggen (een herhaling van een gewelddadige film overdag uit zenden bijvoorbeeld!) dan aan het systeem van de kijkwijzer maar dat wordt nu op verzoek van de Kamer uitgezocht. Als je zo’n systeem hebt, moet het wel werken en dat is nu te vaak niet het geval. http://www.wouterbos.nl/renderer.do/menuId/23074/sf/23074/returnPage/23074/itemId/30412/realItemId/30412/pageId/23125/instanceId/23159/

In de discussie, aangezwengeld door de CDA-er De Hoop Scheffer, over de stelling: \"Seks en geweld moeten achter de decoder\", heeft de Werkgroep Tv-geweld op verzoek van de Leeuwarder Courant het volgende standpunt geformuleerd: Het is verheugend dat de overmaat aan geweld als amusement op de tv in toenemende mate ook door de politiek als een probleem wordt gezien. Geweld (over seks laten we ons niet uit) achter de decoder is echter niet dé oplossing. De gedachte dat gewelddadig amusement acceptabel wordt als er geld aan verdiend wordt komt ons vreemd voor. En, is het niet zo dat binnen afzienbare tijd er in ieder huishouden een decoder staat en dat ook populaire commerciële zenders er achter zullen zitten? Nee, de enige oplossing is dat alle omroepen, publieke zowel als commerciële, zich verantwoorder gaan gedragen. De overheid zou daar ook op moeten toezien. 25 mei 2000
www.tvgeweld.nl/tv00/decoder2.html

*Uitspraken politieke partijen wat zei tegen zinloos geweld zouden willen doen*

PVDA: realiseert zich heel goed dat het ondertussen onvoldoende is om alleen te zeggen hoe afschuwelijk het is. We moeten voor alle oorzaken een oplossing zoeken. In december 1999 is de PVDA een wetsvoorstel gedaan dat het mogelijk moet maken om alle auto\'s op wapens en munitie te controleren. De politie mag nu alleen automobilisten aanhouden, maar ze niet controleren op wapengebruik. Een ander belangrijk punt is voorlichting op scholen. Zinloos geweld komt het meest voor bij de jeugd. VVD: vind dat we nu niet in een keer allemaal oplossingen moeten zoeken. De VVD sprak vorig jaar al van zwaardere straffen drankmisbruik tegengaan en het wapenbezit strenger aanpakken. Zo was de actie om wapens in te leveren ook een succes. GROENLINKS: vind het jammer dat veel politieke bestuurders nu aankondigen dat er maatregelen worden genomen. Geweld is niet nieuw. Ze willen niet dat de media deze incidenten opblaast. Want ze doen net of het een nieuw verschijnsel is, en dat brengt veel angst met zich mee. CDA:het CDA wil een mentaliteits verandering binnen de maatschappij. Het zijn incidenten die elke week voorkomen. Daarom kunnen we niet op elke hoek een politieman zetten. Natuurlijk moet de politiek er wat aan doen, zoals meer surveirreren. Meer cameratoezicht, en strenger straffen. Maar de oplossing ligt vooral bij de mensen zelf. D66: volgens D66 bestaat de oplossing van zinloos geweld niet. Maar ze hebben er wel over nagedacht. Ten eerste moet er een minister komen die verantwoordelijk is voor de coördinatie van het veiligheidsbeleid. Het kabinet moet daarnaast op prinsjesdag met een jaarlijkse rapportage komen over de veiligheid met bijbehorende cijfers. Ook moeten er meer buurtagenten worden ingezet. http://tvgeweld.nl/tvgeweld/mariska.html

*Wat doet de overheid eraan?* Een goede oplossing is de V-Chip. Deze wordt gemaakt aan de Universiteit Twente. Een deel daarvan word door de overheid betaald. Met die chip kun je zelf instellen hoeveel geweld je op tv wilt zien. Als je hebt ingesteld dat je iets niet wilt zien en het komt dan word het beeld zwart. De TVGuardian is meer een soort vergiet. Je ziet wel heel het programma maar je kunt sommige woorden niet verstaan. Als het woord niet in de ondertiteling zit hoor je het wel. Het apparaat leest alleen de woorden. Vloeken die niet zo vaak voorkomen en die niet in het “woordenboek” voorkomen van de TVGuardian kun je ook gewoon horen. Het helpt dus eigenlijk niet echt. De regering kan een heleboel doen om het geweld op tv te stoppen. De Tweede Kamer wil nou omroepen gaan straffen als ze voor 21.00 programma’s met veel seks en geweld uitzenden. Ze willen ook dat videotheken en bioscopen die films met geweld of seks verhuren aan te jonge kinderen gaan straffen. Als dit allemaal doorgaat dan helpt het al een stuk tegen de problemen. CDA-kamerlid Verhagen vindt ook dat het moet gelden voor korte stukjes van films die ze laten zien op tv.

De vorige minister van Justitie (Minister Sorgdrager zie foto) is het hier mee eens. Zij wil nou ook videobanden en tv-programma’s vol seks en geweld als schadelijk laten zien. Zij wil de maximale straf van 5000 gulden boete of 2 maanden cel verhogen naar 25.000 gulden boete of 1 jaar cel. Ze denkt dat kinderen het maar moeilijk vinden om fantasie en werkelijkheid uit elkaar te houden. Ze wil ook dat televisietoestellen verplicht een V-chip krijgen.

*Brief aan de Tweede Kamer* In een brief aan de leden van de Tweede Kamer pleit de Werkgroep TV-geweld voor meer regelgeving en aanscherping van de \'Kijkwijzer\' waarover de Tweede Kamer woensdag debatteert. Het aantal uren dat gewelddadige programma\'s mogen worden uitgezonden zou beperkt moeten worden. Woensdag 18 februari 2004 debatteert de Tweede Kamer over de Kijkwijzer. De Werkgroep TV-geweld schreef daarom een brief aan de leden van de Kamer waarin zij pleit voor:

Geachte dames en heren,

Ons kwam ter ore, dat bovengenoemd onderwerp voor uw vergadering van 18 februari a.s. op de agenda staat. De problematiek van TV-geweld en zijn invloed op mens en samenleving is daar nauw mee verbonden.

In de tachtiger jaren (onze landelijke werkgroep dateert van 1986) werd de mogelijk schadelijke invloed van TV-geweld nog niet algemeen onderkend. In de negentiger jaren veranderde dat. Op grond van wetenschappelijk onderzoek is toen algemeen vastgesteld dat door TV-geweld kinderen en jeugdigen agressiever en minder sociaal kunnen worden. Bovendien kan het hen afstompen voor geweld, hen beangstigen en kunnen ze het gebruik van geweld als oplossing voor veel problemen gaan zien.

In dit licht zorgde de komst van de Kijkwijzer in 2001 voor een verbetering. Ouders en andere opvoeders krijgen sindsdien informatie vooraf over bepaalde programma\'s. Hiermee kunnen ze beoordelen of deze programma\'s voor de aan hun toevertrouwde kinderen schadelijk kunnen zijn. Wat dit betreft kan de Kijkwijzer een zekere mate van succes niet worden ontzegd.

Dit neemt niet weg dat er ook belangrijke tekortkomingen aan het licht zijn getreden t.w.: • ons gevoel worden veel gewelddadige programma\'s door de omroepen van een te lage leeftijdsklasse voorzien. We kunnen ons niet aan de indruk onttrekken dat de omroepen aan het uitproberen zijn hoe ver zij kunnen gaan onder het regiem van de Kijkwijzer. Daarop wordt noch door het Nicam noch door het Commissariaat voor de Media adequaat gereageerd. De klachtenprocedure werkt wel maar duurt te lang. Wij menen dan ook dat er een instantie moet komen die onjuiste classificaties opspoort en direct kan ingrijpen. • de criteria die de Kijkwijzer aanlegt weegt de boodschap die een programma uitdraagt – of anders gezegd: de normen en waarden die het communiceert – te weinig mee. De voortdurend doorgegeven boodschap \"met geweld los je alle problemen op\" is voor de samenleving op de lange termijn funester dan veel bloed zien vloeien. Op dit punt zouden dus criteria aangescherpt en toegevoegd moeten worden. • andere tekortkoming is dat de Kijkwijzer alleen een negatief oordeel geeft, hij signaleert alleen gevaren. Veel ouders hebben daarnaast behoefte aan een positieve kwalificatie, ze willen ook weten welke programma\'s \"goed\" zijn voor hun kinderen. Wij stellen om te beginnen voor een extra \"respect\"-pictogram in te voeren dat toegekend wordt aan programma\'s die inspireren tot respectvolle, dus geweldloze, omgang van mensen met elkaar. Waar wij bovenstaand gesproken hebben over \"programma\'s\" en \"omroepen\" zijn onze opmerkingen van overeenkomstige toepassing op video\'s en computerspellen resp. hun makers.

Een probleem waar de Kijkwijzer naar zijn aard niet aan tegemoet kan komen is dat voor ve el kinderen en jeugdigen de Kijkwijzer helaas niet of nauwelijks werkt. Te denken valt daarbij aan probleemkinderen en kinderen en jeugdigen in gezinnen met grote moeilijkheden. Bovendien zijn er velen, die opgroeien in een sfeer, thuis, op school en op straat die ongunstige elementen bevat.

Hier raken we een maatschappelijk punt van zorg. Uit oogpunt van het bieden van tegenwicht aan het alsmaar toegenomen geweld in de samenleving, tot op school toe, is het bestaan van een classificatiesysteem niet genoeg.

Zoals gezegd worden vele kinderen en jeugdigen door de Kijkwijzer niet beschermd. Bovendien wordt er niet mee voorkomen, dat de bevolking als geheel, het beeld voorgeschoteld krijgt, dat geweld een normaal middel zou zijn om problemen op te lossen. Televisie vormt een spiegel van de maatschappij, maar heeft er omgekeerd ook invloed op. Jong en oud raken gewend aan een cultuur met laagdrempelig geweldgebruik. Een potentiële geweldpleger kan daardoor minder remmingen ondervinden.

Er is dus niet alleen een classificatiesysteem nodig, maar ook dient de overmaat aan geweld op de buis aan banden te worden gelegd. Wij stellen daarom voor een regeling in het leven te roepen die een limiet stelt aan het aantal uren gewelddadige programma\'s dat uitgezonden mag worden.

Graag dringen we er bij u op aan, u sterk te maken voor een restrictief beleid ten aanzien van geweld op de TV.