Soldaat van oranje door Erik Hazelhoff Roelfzema

Titelbeschrijving: - 1e boekverslag - Soldaat van Oranje - Erik Hazelhoff Roelfzema - 1e druk ( in deze uitgave 2005) - 1969 - Den Haag

Story en een samenvatting: Story: Erik gaat naar de Leidse universiteit. Dan breekt er oorlog uit. Hij probeert een paar keer te vluchten naar Engeland. Uiteindelijk lukt hem dat. Hij helpt om zenders in Nederland te plaatsen en om nog meer mensen naar Engeland te brengen. Daarna gaat hij bij de RAF, hij leert daar vliegen. Uiteindelijk beland hij bij de Pathfinders (een speciale eenheid die de plaatsen aangaf waar de bommen losgelaten konden worden) Toen de oorlog afgelopen was, werd hij de adjudant van de koningin. Daarna gaat hij naar schiphol en gaat hij weg.

Samenvatting: Soldaat van Oranje gaat over een jongen, Erik Hazelhoff Roelfzema, die met ontstaan van de 2de wereldoorlog in Leiden woont. Hij studeert rechten . De oorlog breekt uit maar hij gaat rustig verder met zijn leven. ( hij wordt niet in dienst geroepen omdat hij afgekeurd is) Hij is natuurlijk wel tegen de Duitsers. Hij besluit om het verzet in te gaan. Hij drukt een krantje, waar iemand anders voor op moet draaien. Als hij bij vrienden is worden hij en zijn vrienden opgepakt. ( niet voor het drukken van het krantje) Als hij wordt vrijgelaten uit het ´oranjehotel´ probeert hij naar Engeland te gaan. Een paar keer mislukt het. Uiteindelijk gaat hij aan boord van een vrachtschip. Op een miraculeuze manier komt hij samen van Peter Tazelaar aan boord, en in Engeland aan. In Engeland aangekomen werden ze flink ondervraagt naar wat ze wisten over de situatie in Nederland. In Engeland hadden ze geen contact met Nederland via geheime radiozenders e.d. Daar gingen Erik en Peter voor zorgen. Ze brachten geheimagenten naar Nederland. Een paar keer mislukte het. Uiteindelijk was er wel contact met bezet Nederland. Op een gegeven moment was daar niet echt werk meer en ging hij bij de RAF. Niet kort nadat hij zich had aangemeld bij de RAF, ontmoette hij iemand van de Pathfinders. Hij mocht bij de pathfinders. Die gaven de plekken aan waar de bommen gedumpt konden worden. Op een gegeven moment mocht hij niet meer vliegen van Van het Sant. (een generaal van de koningin) Erik was even beteuterd, totdat hij hoorde dat hij niet meer mocht vliegen omdat hij tot adjudant van de koningin was benoemd. Samen met Erik. In Nederland aangekomen, merkte hij pas wat een puinhoop het was in Nederland. Hij merkte ook dat het Nederlandse volk verandert was. Ze waren vernieuwd. I n Nederland hielp Erik de koningin met allemaal dingen. Toen na een tijde Peter wegging als adjudant van de Koningin kwam Erik erachter dat dit werk wat hij nu deed niet echt zijn ding was. Hij vertrekt naar Schiphol.

Vijf persoonlijke beoordelingswoorden: - spannend - leuk (om te lezen) - moeilijk (je moet je er goed op concentreren) - realistisch - hard (als er mensen uit de lucht geschoten worden en er amper op gereageerd wordt vind ik dat hard)

Spanningsopbouw: - Ik heb dit boek uitgekozen omdat het me wel een interessant boek leek. - Ik verwachtte een beetje dat het een beetje hetzelfde zou zijn als Oorlogswinter maar dat was dus niet het geval. - Mijn verwachting na de 1e pagina´s was dat het een heel saai boek zou zijn omdat het alleen maar over de ontgroening van een paar 1e jaars ging. - De ontknoping is volgens mij wanneer ze in Engeland zitten en ze de geheim agenten aan de Nederlandse kust zetten. - Ja ik ben wel tevreden over deze ontknoping ook al is er niet echt duidelijk een ontknoping. Het verhaal komt niet echt uit. Het wordt verteld vanuit de ik persoon en daarom is het ook lastig om de ontknoping vast te leggen. - Tevreden over spanningsopbouw: - Naar mijn idee zijn er niet echt belangrijke open plekken. - Intrige momenten zijn er wel veel. Bijvoorbeeld toen ze op zee waren, toen werden ze omsingeld door Duitse boten. Daar werd de spanning echt langzaam opgebouwd. - Welke van de volgende manipulatie technieken zet de schrijver in: • Vertragen • Cliffhanger • Flashback • Vooruitwijzen • Herhaling

3 Basiselementen: Verhaalfiguren: Er zijn best wel veel figuren die in het verhaal meedoen. Sommige worden bij naam vermeld, andere niet. Decor: Het verhaal speelt zich op meerdere plekken af. Dan weer in Engeland, Dan weer in Nederland, Dan weer in het vliegtuig. Situaties: Er zijn heel veel verschillende situaties. Maar ja een situatie is ook altijd.

Verhaalfiguren: Erik Hazalhoff Roelfzema
Geboren in 1917 in Nederlands-Indie. Hij woont in Den Haag en studeert in Leiden. Erik zit bij studentenvereniging Minerva en het boek begint met een beschrijving van zijn ontgroening. Na een aantal mislukte pogingen naar Engeland te ontsnappen lukt het hem met behulp van een Zwitsers schip naar Engeland te varen. Daar organiseert hij “Contact Holland” en voert hij een aantal missies uit. Hierna gaat hij als piloot bij de RAF werken. Als het zuiden van Nederland bevrijd is, gaat hij als adjudant van de koningin terug naar Nederland en woont hij een tijdje met de koningin en de prinses samen in een villa in Breda. Aan het begin van het boek vertrouwt Erik veel mensen, maar na een verloop van tijd wordt dit steeds minder, en wordt hij zelfs wantrouwend. Ook heeft Erik erg veel lef en is hij soms een beetje wazig, waardoor je soms niet door hebt was hij eigenlijk aan het doen is. Over het uiterlijk van Erik wordt in het boek niets vermeld.

Ernst de Jonge
Ernst is de Praeses van de studentenvereniging Minerva. Hij gaat als verstekeling mee met dezelfde boot als waarmee Erik naar Engeland ontsnapt. Tegen studenten die ontgroent worden kan hij heel autoritair zijn, maar ook charmant en bezorgd. Over Ernst wordt gezegd dat hij heel opvallende donkere ogen heeft.

Peter Tazelaar
Peter is een goede vriend van Erik. Hij had een groot vaderlands plichtsgevoel en was avontuurlijk aangelegd. Als Erik bij de RAF als piloot werkt, is Peter zijn navigator.

Jacques ten Brink
Jacques is de huisgenoot van Erik en komt ook uit Den Haag. Hij studeert rechten en heeft het zeer ruim qua financiën. Ook is hij erg rustig en intelligent.

Alexander Rowerth
Alexander is ook lid van Minerva en zijn ouders zitten bij de NSB. Hij vindt de Duitsers en de Britten 1 pot nat en is de eerste die het leger in gaat. Hij is lang, slang en de schrijver noemt hem “onmogelijk knap”.

Chris Krediet
Erik ontmoet Chris bij hun ontgroening in Leiden. Erik en Chris worden best maatjes en melden zich samen vrijwillig aan bij het Nederlandse leger.

Jean Mesritz
Jean is een jaar ouder dan Erik en is van Joodse afkomst.

Al deze personages zijn vrienden van Erik en gaan in de oorlog ieder hun eigen weg. Sommige overleven de oorlog, anderen niet. - Ja, de karakters zijn wel levensecht. Je leeft best wel met ze mee (vooral met de hoofdpersoon) - Er worden niet echt uiterlijke kenmerken gegeven. Innerlijke kenmerken: De meeste willen wel tegen de Duitsers vechten. (Niet allemaal Alexander Rowerth ging nl. bij de SS) - De verhaalfiguren zijn gewoon normale mensen die (denk ik) het juiste handelen tijdens de oorlog. • Hun karakter zal wel goed zijn, ze zijn niets voor niets vrienden van Erik. • Hun verlangens hebben allemaal met de oorlog te maken. Erik en Peter willen bijvoorbeeld tegen de Duitsers vechten terwijl Alexander juist met de Duitsers vecht. • Ze komen op voor degene die ze lief hebben. • Alexander heeft een ander wereldbeeld dan de andere. Hij denkt dat het 3e rijk juist goed is. Terwijl de rest tegen het 3e rijk is. En tegen Hitler. Er wordt niet echt informatie gegeven over hun mensbeeld. Ze gaan normaal met elkaar om. • Nou ze gaan allemaal wel goed en normaal met elkaar om. • De normen en waarden zijn misschien een beetje ouderwets, maar volgens mij zijn ze wel gewoon normaal. Niet extreem of zoiets. Ik denk dat ze wel helden zijn. Ze hebben zich in levensbedreigende situaties geworpen om voor Nederland te vechten

Decor: • Plaats: De plaats is elke keer verschillend. Van Leiden, tot aan Canada. • Even voor maar vooral in de oorlogstijd. Dus zo tussen 1937 en 1945 • Het verhaal speelt zich af in de vorige eeuw tussen 1937 tot en met 1945 • Drie functies van het decor zijn: Het laat zien waar het zich afspeelt, Hoe het in de oorlog was en hoe iemand opgeleid wordt tot piloot. • Ja, Het verhaal speelt zich voornamelijk af in de oorlog, dus het decor speelt wel een grote rol. • Omdat hij het zo beleeft heeft.

Situaties: - Het motorisch moment is volgens mij het moment waarop de oorlog uit breekt. - De belangrijkste gebeurtenissen zijn: Het begin van de oorlog, Het oprichten van het verzet, en het einde van de oorlog. - Er waren 2 stukken die ik heel erg spannend vond. Het ene stuk was dat ze op zee zaten en dat ze door allemaal Duitse patrouille boten omsingeld werden. Het andere stuk was dat ze ergens boven Duitsland waren ( in een vliegtuig) en dat ze plots in alle lichtbundels kwamen. ( meestal word je dan uit de lucht geschoten) - Ja de gebeurtenissen zijn geloofwaardig. ( ook omdat het een waar gebeurd verhaal is) - Het is een waar gebeurd verhaal. Dus dat ga je als schrijver ( lijkt me) niet veranderen. Op zich is de verhouding wel goed. Er gebeurt ook voldoende in het verhaal. • de opening begint bij de ontgroening van de 1e jaars studenten. • Vreemde situaties zijn er wel te vinden. (het is soms ook een beetje een vreemd boek) • Er zijn maar een paar te mooie situaties… 1 voorbeeldje : Dat je als doodnormale jongen adjudant van de koningin kunt worden. • Onverwachte situaties zijn er eigenlijk de hele tijd. Je verwacht bijv. bij de 2e keer als ze naar Engeland willen gaan dat het ze wel lukt. • Poppenkasteffect is er niet. Het verhaal wordt gewoon door de ik persoon verteld en beleefd alsof het nu gebeurt. Je weet net zo veel als de verteller ( in dit geval de hoofdpersoon) • Als slot neemt Erik ontslag als adjudant en vertrekt naar schiphol. Dit is dus een open eind.

Er wordt verteld vanuit de ikpersoon. Het vertelperspectief is ook uit de ikpersoon. Het verhaal is goed opgebouwd. Wel irritant is de vaak voorkomende flashbacks. Tijdsopbouw: Het verhaal is chronologisch verteld (met flashbacks) het verhaal loopt vanaf 1937 t/m 1945

Vertelsituatie. - Er is sprake van een ik verhaal

Vertelperspectief: Je ´kruipt´ bij Erik in de hersens.

Opbouw - Er zijn niet echt alinea´s Wel wordt er vaak verwezen naar de kleine tekst die onderaan de pagina staat. - Er zitten meerdere verhaallijnen in het verhaal, maar je volgt eigenlijk maar 1 verhaallijn. De andere worden je wel verteld maar dan in het kort.

Tijdsopbouw: - Het is wel een chronologisch verhaal. Het loopt van 1937 t/m 1945, maar we zitten wel flashbacks in. - De verteltijd is 279 pagina´s - De vertelde tijd is ongeveer 5 jaar en dat is dus 24x365 x5 is + 24 uur vanwege schrikkeljaar zijn dus ongeveer 43824 uren - Ja er staan flashbacks in het verhaal, hun functie is om de lezer meer informatie te geven. - Ja er zijn wel tijdsprongen - Ja… Soms wordt er over een bepaald stuk heel lang over gepraat. Terwijl dat dan helemaal niet belangrijk is. Dat was wel belangrijk is wordt dan weer heel snel verteld.

Thematiek - Het thema is de 2e Wereldoorlog. - Het verhaalmotief is ontsnappen aan de onderdrukking en de Duitsers dus weer dwarszitten (verzet) - De literaire motieven is toch wel 1 groot motief. Het verzet. Dat komt in veel 2e WO boeken voor. - Er is wel sprake van herkenning omdat ik al meerdere oorlogsboeken heb gelezen. Maar die boeken waren anders. Dat waren meer ´verzonnen´ verhalen. Dit is gewoon echt gebeurd. - Ja het thema is heel geloofwaardig uitgewerkt. - Hoe het echt was in de oorlog. - Ja en nee. Aan de ene kant wel maar aan de andere kant ook weer niet. - Ja. Ik weet nog dat ik oorlogswinter erg mooi vond. En nog een paar maar ik herinner me de naam niet meer. - Ja ik heb er een beetje van geleerd maar ik denk dat je van elk boek wel wat leert. Secundaire informatie: - Critici vinden van dit boek: \"Soldaat van Oranje\" is een absolute klassieker. De boodschap van het boek is zeer duidelijk en wordt als volgt door Prins Bernard verwoord: \"Bij het lezen van dit boek, waarin al deze wederwaardigheden met spanning en humor worden weergegeven, komt spoedig de volle strekking van de titel naar voren: in de jaren 1940 - 1945 omvatte \'soldaat\' iedereen - burger of militair, man en vrouw, bezet, gevangen of in vrijheid - die de vijand het hoofd bood; \'Oranje\' betekende \'vaderland\' en, \'vrijheid\' voor een ieder - oranje, roze of rood - die met z\'n oor tegen zijn radiootje nieuwe moed putte uit de stem van de Koningin in London. Zo spreekt de titel \'Soldaat van Oranje\' voor iedereen die in de oorlog Nederland naar beste weten heeft gediend.\" Een duidelijke boodschap over dit indrukwekkende en spannende verhaal.

Het boek is aan te raden voor iedereen die meer wil weten over het Nederlandse verzet, over Engelandvaarders, over de Nederlandse regering en het Nederlandse koningshuis in Engeland en vooral over de persoon Erik Hazelhoff Roelfzema. Zijn verhaal is indrukwekkend, interessant en erg leuk om te lezen. Ja ik ben het er wel mee eens. - Je bent eigenlijk behoorlijk veel van de schrijver te weten gekomen. Hij heeft het immers zo meegemaakt en dat verteld in een boek. Je weet dus vrij veel. - Je komt (volgens mij) niet echt veel te weten over de literatuur opvatting. Het verhaal gaat gewoon over wat hij beleeft heeft. Dus er zit volgens mij niet een bepaalde literatuur opvatting achter.

Secundaire informatie - rationele spanning: Het is een spannend boek. Je wilt ook echt blijven lezen omdat het zo spannend is. Je wil ook echt antwoord op je vragen. - emotionele spanning: Ik leefde me echt helemaal in in de hoofdpersoon. Maar ook wel een beetje in de bijpersonen. Ik vond het namelijk heel erg om te horen dat verschillende vrienden gefusilleerd waren. - Morele spanning: Je oordeelt niet echt over bepaalde situaties want je bent het eigenlijk wel met de hoofdpersoon eens. De hoofdpersoon oordeelt eigenlijk voor jou. Esthetische spanning: Ik vond het boek niet echt lekker geschreven. Heel veel lange zinnen, soms doorgaan op onderwerpen die niet echt belangrijk zijn en onderwerpen die wel belangrijk zijn worden kort afgedaan. Het is heel verwarrend geschreven. Je moet echt je concentratie erbij hebben anders mis je de helft. Het taalgebruik is soms een beetje ouderwets.

Extra: Ondertitel: Er staan vaak * die verwijzen naar een ondertitel. Motto: Mensen informeren hoe het was in die tijd maar ook een beetje amuseren. Verklaring van de Titel: Hij vocht voor Nederland. Dus voor Oranje hij was dus een soldaat van oranje