Peter Pan door J.M. Barrie

Analyse van kinder- en jeugdliteratuur.

Peter Pan.

Bibliografische gegevens.

Auteur: J.M.Barrie
Titel: Peter Pan
Illustrator/bewerker/vertaler: Geïllustreerd door Edward Ardizzone, vertaald uit het Engels door A.C. Tholema.
Plaats van uitgave: Londen/Amsterdam.
Jaar van uitgave: Londen 1e druk 1948, Amsterdam 1e druk 1952, 6e druk 1991.
ISBN: 90-216-1453-7

Doelgroep.

Het boek is geschikt voor het oudere schoolkind. Zo rond de leeftijd 9/10 tot een jaar of 12 wel.

Functies.

Het boek heeft een creatieve en ontspannende functie. Het is een fantasieverhaal, dus kun je het al niet vergelijken met het dagelijkse leven wat wij kennen.

Vormgeving.

De titel van het boek spreekt voor zich. De hoofdpersoon in het boek is Peter Pan. Ik vind het lettertype en de grote goed. Het leest makkelijk weg. Wel vind ik dat er nog wel eens teveel komma’s worden gebruikt, en zinnen dan te vaak op een nieuwe regel. Het boek heeft wel een fijn formaat. Niet te groot en te dik.

Vertelstandpunt/perspectief.

Het verhaal wordt zowel door de schrijver verteld als door de hoofdpersonen. De schrijver betrekt zichzelf in het boek, en dat vind ik niet echt leuk om te lezen, omdat tot verwarring zorgt. Hierdoor komt het boek niet altijd even duidelijk over.

Opbouw.

De indeling van het boek is wel goed. Er zit een duidelijke volgorde in door middel van hoofdstukken. Het is een verhaal, de hoofdstukken kunnen niet afzonderlijk worden gelezen. Er is een duidelijke inleiding en slot. Omdat deze eigenlijk overeen komen op een aantal punten, daardoor wordt de kern ook duidelijk.

Ruimte.

Het verhaal speelt zich af op twee plaatsen. Het huis waar ze wonen, en Neverland, en het eiland waar Peter Pan woont. Beide plekken zijn erg belangrijk voor het verhaal. Het onderscheidt de fantasie van de werkelijkheid. Op het moment dat ze in Nimmerland zijn krijg je ook echt het gevoel dat het een fantasie verhaal is. Het eiland wordt duidelijk beschreven, daardoor kun je een goed beeld vormen.

Tijd.

Het boek komt uit 1948 en dat kun je ook wel merken. Aan hoe het er in huis aan toe gaat, met een kindermeisje, en hoe belangrijk is hoe andere mensen over je positie denken. Het verhaal wordt chronologisch verteld. Aan het eind van het boek gaat de tijd wel ineens een aardig stuk vooruit. Van kind naar volwassen zijn.

Personages.

De belangrijkste persoon in het boek is Peter Pan, een jongen die niet volwassen wil worden. (Dit gebeurt ook niet.) Hij heeft een goed karakter maar kan ook ontzettend arrogant zijn. Hij wil graag dat anderen hem leuk vinden.
De andere hoofdpersonen zijn de drie kinderen uit Engeland, Wendie, Jan en Michiel Lieveling, die door Peter worden meegenomen naar Nimmerland. Wendie is een echt moederfiguur. De jongens houden wel van kattekwaad. Verder zijn de zoekgeraakte jongens ook belangrijk voor het verhaal. 8 jongens die ook door Peter naar het eiland zijn gebracht. Verder is iedereen die op het eiland woont wel belangrijk in het verhaal, want zonder hen is er geen verhaal. (o.a. kapitein Haak, Tinkelbel, de indianen.) De zoekgeraakte jongens en de kinderen Lieveling zijn wel echt, geloofwaardig. Zij hebben ook allemaal ouders waar ze bij terug komen. De andere figuren zijn dit niet echt omdat ze onder andere kunnen vliegen.

Stijl.

Ik vind het boek moeilijk geschreven. Dit komt waarschijnlijk ook wel omdat het een al wat ouder boek is. Ik vind het taalgebruik soms wat ouderwets. De zinnen zijn niet te lang, maar het gebruik van komma’s is denk ik te veel. Dit leest namelijk best wel irritant. De schrijver probeert het verhaal zo serieus mogelijk te beschrijven. Er zit weinig humor in het boek en dat maakt het verhaal te strak. Het verhaal op zich vind ik wel origineel en ook goed bedacht.

Thema, onderwerp en motieven.

In het boek wordt het leven van Peter Pan weergegeven. Dit is een jongen die niet volwassen wil worden en daarom op het eiland Nimmerland woont. Dit is een eiland vol fantasie. Een eiland waar je zonder hulp niet zult komen. In het boek worden drie kinderen uit het ‘normale’ leven weggehaald om met Peter Pan mee te gaan naar Nimmerland. Hier beleven zij vele avonturen. Om aan het eind weer terug te keren naar huis. Naar hun eigen vader en moeder.

Het onderwerp is het niet volwassen willen worden, de rol van een moederfiguur en het beleven van avonturen.

Het eiland is het belangrijkste motief voor het verhaal. Zonder eiland is er namelijk geen verhaal.

Verhouding tot de werkelijkheid en maatschappijbeeld.

Het is een fantasieverhaal en heeft dus ook geen verhouding tot de werkelijkheid. Alleen in het eerste hoofdstuk wordt het gezinsleven in de jaren 40-50 beschreven. Het heeft geen enkele betrekking op de maatschappij van nu. Er worden geen dingen besproken die eigenlijk niet zouden kunnen. Het is gewoon een leuk, maar niet erg zinvol, verhaal.

Bedoeling/strekking.

Ik denk dat het enige wat de auteur heeft willen bereiken met zijn verhaal, is dat hij anderen wil vermaken en amuseren.

Illustraties.

De tekeningen beelden uit wat er verteld is. Ze laten het verhaal echter lijken. Het is een uitbeelding van het verhaal. De tekeningen zijn een beetje vaag en daardoor maakt wordt het boek wel spannender.

Humor en spanning.

Ik vind dat er bijzonder weinig humor in het boek zit. Als dit al gebeurt, is het humor in een situatie. Van taalhumor hadden ze nog niet gehoord denk ik. De illustraties zijn strak en leiden niet tot lachwekkende situaties.

Genre.

Het is een fantasieboek, dat wel wat weg heeft van een sprookje.

Leesbeleving en waardering.

Het verhaal vind ik wel goed. Er zit spanning in en er gebeuren veel verschillende dingen.
De manier waarop het boek geschreven is vind ik minden. De manier waarop het verteld werd zorgde nog wel eens voor verwarring, en daardoor is een boek minder leuk om te lezen. Je moet dan te veel gaan nadenken. Het verhaal was wel duidelijk met een begin en een eind. Doordat het een fantasieverhaal is voel je, je niet echt betrokken bij een persoon. Je kunt je niet echt in leven in de situaties. Wat weten wij nou over vechten met piraten en indianen. En hoe het is om zo overal heen te kunnen vliegen. Wat ik wel leuk vind is dat Walt Disney er een film van heeft gemaakt. Deze film vind ik leuker dan het boek. Omdat het op een makkelijkere manier verteld wordt. En het ook veel duidelijker is. Een leuk verhaal dus, alleen geschreven op een ouderwetse manier.

Lessuggesties.

Het verhaal is erg goed te gebruiken voor bijvoorbeeld drama lessen. Er zitten leuke personen in die je goed na kunt doen. En er gebeurt veel. Ook met bewegingen. Veel karakters.