De glazen brug door Marga Minco

Thema en motieven: Het thema van het boek is oorlog. De motieven zijn o.a.; Stella moet telkens een nieuw onderduikadres zoeken. Er zijn mensen die verzet plegen door haar een vals persoonsbewijs te bezorgen. De oorlog maakte Stella eenzaam en teruggetrokken. Nadat de oorlog is afgelopen heeft zij er nog veel moeite mee om weer normaal te gaan leven. Ze blijft bijvoorbeeld haar valse identiteit van Maria Roselier gebruiken en ze gaat op zoek naar de familie van Maria.

Vertelsituatie: Deel 1 wordt verteld in de ikvertelsituatie, want je krijgt het verhaal te zien door de ogen van de ikpersoon Stella. Er staat bijvoorbeeld in de meeste zinnen: ‘Ik ging……’ of ‘Ik dacht…..’. Je komt dus alleen de gedachten en gevoelens van de ikpersoon te weten en niet van de anderen. Deel 2 wordt verteld in de alwetend vertelsituatie, want er wordt dan door een soort verteller of tussenpersoon over Stella verteld.

Ruimte: Het verhaal speelt zich op verschillende plaatsen af, zoals in Amsterdam en Avezeel. Stella komt in het verhaal op verschillende onderduikadressen te zitten, bijvoorbeeld in Amsterdam op een zolderkamer van Lina Retty. De zolderkamer is een kale ruimte met één schuine door een dakkapel onderbroken wand. Voor het zolderraam zit een zwart verduisteringsscherm, die moest voorkomen dat buurtbewoners konden zien dat er een Joods meisje zat ondergedoken. Er was ook een keukentafel, een grote rieten stoel, een aanrecht met een petroleum gasstel en een paar grote kisten met een keukengerei. Tegen de muur waar een aansluiting op de schoorsteen zat, stond een salamander (een ouderwetse kachel). Het dorpje Avezeel waar Stella op het einde van het verhaal komt heeft smalle straten, een dorpskerk, een dorpsplein met kastanjebomen en een café. De omgeving van het dorpje bestond uit schemerige velden met boerderijen.

Achtergrondinformatie van de schrijver en het werk

Marga Minco werd op 31 maart 1920 geboren in het Brabantse Ginneken. Marga Minco is een pseudoniem voor Sara Minco. Sara werd later al gauw Selma genoemd. Ze is afkomstig uit een Orthodox-joods gezin. Ze heeft een vijf jaar oudere broer Dave en een één jaar oudere zus Bettie. Ze komt ook uit een artistiek gezin, want Minco’s vader speelde toneel, Dave deed aan cabaret en speelde in een schoolband en Bettie schilderde. Na de basisschool ging Marga in 1938 werken bij de Bredasche Courant. Ze moest daarvoor overal naar toe, zoals een band, een postzegelverzamelaar, een lezing over de natuur, toneel. Tijdens zo’n toneelvoorstelling ontmoette ze haar latere echtgenoot Bert Voeten, die daar was als journalist van het ‘Dagblad van Noord-Brabant. Tijdens de mobilisatieperiode reisde Minco veel heen en weer naar Rotterdam, omdat de Bredasche Courant veranderde in het Rotterdamsch Nieuwsblad. Nadat de oorlog was uitgebroken verloor ze haar baan, want de krant mocht geen Joden meer in dienst hebben. Tijdens de oorlog kreeg ze ook een lichte vorm van de ziekte ‘tbc’ en kwam daardoor terecht in een ziekenhuis in Utrecht. In 1942 keerde ze terug naar haar ouders in Amsterdam, waar ze in een ‘Judenviertel’ woonden. Haar zus en zwager werden in dat jaar opgepakt en gedeporteerd. In 1943 werden Marga’s ouders thuis opgepakt, terwijl ze zelf via de achterdeur wist te vluchtten. Ze blijft dan de rest van de oorlog op verschillende onderduikadressen. Een van Minco’s onderduiknamen was: ‘Margaretha Faes van Hoorn’. Ze bleef aan deze naam zo gehecht dat ze die later als schrijfster is blijven gebruiken. In 1944 zocht ze vanaf een onderduikadres in Heemstede weer contact met Bert Voeten en ging in de zomer met hem samenwonen in Amsterdam. In december van dat jaar kregen ze een dochtertje, die ze ‘Bettie’ noemden. In augustus 1945 trouwden Marga en Bert met elkaar. Marga Bleek na de oorlog de enige overlevende van de familie te zijn, op een broer van haar vader na. Dit gaf haar veel problemen, die ook nog eens vergroot werden doordat ze niet werd binnengelaten bij het gezin dat de spullen van haar moeder bewaarde. In de periode van 1950-1954 verhalen voor het satirisch tijdschrift ‘Mandril’, het ‘Haarlems Dagblad’ en het ‘Parool’. In 1956 werd Minco’s tweede dochter geboren, die ze ‘Jessica’ noemden. Na de dood van haar echtgenoot ging Minco bij haar dochter in Amsterdam wonen. Marga Minco heeft de volgende boeken geschreven: ‘Het bittere kruid’ (1957) die door Kees van Oostrum in 1985 werd verfilmd, ‘De ander kant’ (1959), ‘Een leeg huis’ (1966), ‘De val’ (1983), ‘Nagelaten dagen’ (1997). Minco heeft ook kinderboeken geschreven, zoals; ‘Kijk \'ns in de la’ (1963) en ‘De verdwenen bladzij’ (1994). In haar boeken schrijft ze meestal over haar oorlogservaringen en de jodenvervolging, omdat de jaren van de Tweede Wereldoorlog Minco zo erg hebben aangegrepen. In de kinderboeken schrijft ze niet over de oorlog, omdat zij vindt dat je kinderen niet met zulke gruwelijke dingen kan lastig vallen. Minco ontving in 1957 de Multatuli-prijs voor het verhaal ‘Het adres’ en in1985 de Vijverbergprijs voor ‘Het bittere kruid’. In 1999 werd ze onderscheiden met de Annie Romeinprijs. Het boek ‘De glazen brug’ past niet in de literaire context, want het gaat over de Tweede Wereldoorlog, maar het boek is pas geschreven in 1986.

Eigen mening

Ik vond het een leerzaam boek, omdat ik door het verhaal meer te weten kwam over de Tweede Wereldoorlog. Je las vooral hoe de Joden en de mensen van het verzet werden behandeld. Ik vond het verhaal wel moeilijk geschreven, omdat elk nieuw hoofdstuk met een gebeurtenis begon en daarna kreeg je stukje bij beetje meer te weten over wat er was gebeurd. Ik vond het verhaal wel werkelijk, omdat volgens mij het echt gebeurd zou kunnen zijn. In het verhaal stond namelijk dat de Joden valse persoonsbewijzen kregen van mensen uit het verzet en er werden ook razzia’s gehouden, waarbij de Joden werden gearresteerd en werden gedeporteerd naar concentratiekampen. In de Tweede Wereldoorlog gebeurde dat ook. Ik vond het ook wel een spannend verhaal, want Stella was een Jodin, die telkens met een vals persoonsbewijs kon zorgen dat ze niet werd opgepakt door de Duitsers, omdat ze Joods was. Ik vond het verhaal ook onbegrijpelijk, want die Stella wil na de oorlog gaan uitzoeken wie Maria Roselier was en hoe ze heeft geleefd, alleen maar omdat ze een vals persoonsbewijs heeft met de naam van haar erop. Voor de valse persoonsbewijzen werden namelijk alleen maar verzonnen namen gebruikt, maar voor Stella dit keer niet. Ik vond dat daarom ook heel erg raar. Ik vond het verhaal ook gevoelig, want meneer Roelofsen probeert elke keer Stella te verkrachten als ze alleen zijn. Hij maakt dus misbruik van de situatie, want Stella is afhankelijk van hem voor een onderduikadres te hebben. Ik vond het verhaal spannend, want bij een razzia in de straat waar Stella bij haar oom en tante in het huis woonde, weet ze net aan te ontsnappen via het dak. Ik vond het verhaal ook zielig, want Stella’s ouders werden gedeporteerd naar een concentratiekamp in Duitsland en na de oorlog heeft Stella ze niet meer terug kunnen vinden. Ze heeft trouwens verder niemand meer van de familie teruggezien. Ik vind het verhaal ook grappig, want na de bevrijding van de Tweede Wereldoorlog blijft Stella de naam ‘Maria Roselier’ gebruiken voor haar eigen identiteit, terwijl het toen niet meer nodig was. Ze kon namelijk nu toch niet meer door de Duitsers worden opgepakt.

Ik vond het een leerzaam boek, omdat ik door het verhaal meer te weten kwam over de Tweede Wereldoorlog. Je las vooral hoe de Joden en de mensen van het verzet werden behandeld. Ik vond het verhaal wel moeilijk geschreven, omdat elk nieuw hoofdstuk met een gebeurtenis begon en daarna kreeg je stukje bij beetje meer te weten over wat er was gebeurd. Ik vond het verhaal wel werkelijk, omdat volgens mij het echt gebeurd zou kunnen zijn. In het verhaal stond namelijk dat de Joden valse persoonsbewijzen kregen van mensen uit het verzet en er werden ook razzia’s gehouden, waarbij de Joden werden gearresteerd en werden gedeporteerd naar concentratiekampen. In de Tweede Wereldoorlog gebeurde dat ook. Ik vond het ook wel een spannend verhaal, want Stella was een Jodin, die telkens met een vals persoonsbewijs kon zorgen dat ze niet werd opgepakt door de Duitsers, omdat ze Joods was. Ik vond het verhaal ook onbegrijpelijk, want die Stella wil na de oorlog gaan uitzoeken wie Maria Roselier was en hoe ze heeft geleefd, alleen maar omdat ze een vals persoonsbewijs heeft met de naam van haar erop. Voor de valse persoonsbewijzen werden namelijk alleen maar verzonnen namen gebruikt, maar voor Stella dit keer niet. Ik vond dat daarom ook heel erg raar. Ik vond het verhaal ook gevoelig, want meneer Roelofsen probeert elke keer Stella te verkrachten als ze alleen zijn. Hij maakt dus misbruik van de situatie, want Stella is afhankelijk van hem voor een onderduikadres te hebben. Ik vond het verhaal spannend, want bij een razzia in de straat waar Stella bij haar oom en tante in het huis woonde, weet ze net aan te ontsnappen via het dak. Ik vond het verhaal ook zielig, want Stella’s ouders werden gedeporteerd naar een concentratiekamp in Duitsland en na de oorlog heeft Stella ze niet meer terug kunnen vinden. Ze heeft trouwens verder niemand meer van de familie teruggezien. Ik vind het verhaal ook grappig, want na de bevrijding van de Tweede Wereldoorlog blijft Stella de naam ‘Maria Roselier’ gebruiken voor haar eigen identiteit, terwijl het toen niet meer nodig was. Ze kon namelijk nu toch niet meer door de Duitsers worden opgepakt.