De kip die over de soep vloog door Frans Pointl

TITELBESCHRIJVING:

FRANS POINTL
De Kip Die Over De Soep Vloog
Wolters-Noordhoff
Groningen, 1994 (1989)

SAMENVATTING: David en zijn moeder. Zijn ouders zijn al voor de oorlog gescheiden en zijn moeder zegt dat hij een kind is van een minnaar waarmee zij een korte relatie had. Ze komen erachter dat niemand van hun familie de tweede oorlog heeft overleefd behalve één oom. De meeste van hen moesten net als zij naar een concentratiekamp en zijn daar, of ergens anders, gestorven. Zijn moeder is daardoor heel anders gaan leven. Ze is heel stil en praat nooit over iets. Ze speelt vaak piano, waarmee ze altijd haar frustraties uit. Zijn moeder wil eigenlijk niet meer leven maar pleegt geen zelfmoord totdat hij op eigen benen kan staan. Dat zegt ze ook tegen hem. Hij maakt zonder al te veel problemen zijn school af en krijgt daarna via het uitzendbureau een baan. Dat baantje gaat niet zo goed en hij wordt ontslagen. Er volgen daarna nog veel baantjes maar ze gaan meestal niet zo goed, wanneer hij 21 is sterft zijn moeder. Hij kan, mede door de relatie die hij met zijn moeder had, niet zo goed opschieten met vrouwen. Hij heeft nooit een vriendin en wanneer hij er voor het eerst een heeft is die relatie snel afgelopen. THEMA: Het thema van het boek is dat je na een slechte jeugd je leven niet goed meer op kan bouwen. De hoofdpersoon heeft ook een slechte jeugd gehad, hij heeft nooit zijn vader gekend en zijn moeder was vaak depressief. Zij heeft veel slechte herinneringen aan de oorlog en ze zegt telkens tegen de hoofdpersoon dat als hij volwassen is ze dan zelfmoord zal plegen. Het leven van de hoofdpersoon wordt hierdoor erg beïnvloed, hij krijgt bijvoorbeeld nooit een goeie baan en voelt zich nergens op zijn plek. Alle verhalen zijn dan ook vrij somber.

HET IDEE: De schrijver wil duidelijk maken hoe het kan gaan nadat je een slechte jeugd hebt gehad. Op welke problemen je stuit en met welke dingen je moeite hebt. In dit verhaal kan dat bijvoorbeeld zijn; vrouwen, werk en zelfvertrouwen.

TITELVERKLARING: De titel van het boek slaat terug op de keer dat David met zijn moeder naar een eethuisje ging, hij bestelt daar kippensoep. Als ze de soep krijgen vraagt zijn moeder zich af of het wel echte kippensoep is, omdat er geen kip in de soep is te vinden. Ze zegt dan tegen de serveerster \'De kip heeft zeker over de soep gevlogen\'. Je kunt de titel ook anders opvatten, de hoofdpersoon is nooit op zijn plaats. Hij heeft nooit lang een vaste baan en is nooit succesvol, omdat hij zich nergens thuis voelt. (TIJDS)OPBOUW: Het verhaal speelt zich in verschillende periodes van het leven van David af. Het verhaal verloopt niet chronologisch. Het verhaal begint in 1987, waarna er een lange flashback is van 1940 tot 1951. Het laatste verhaal begint in de oorlog, gaat dan naar 1933 en eindigt in 1988. In het boek gaan er ongeveer 50 jaar voorbij. In het begin is de hoofdpersoon 7 jaar oud en aan het einde is de hoofdpersoon ergens in de vijftig. Er is sprake van tijdversnelling, er worden hele stukken van zijn leven over geslagen.

PERSPECTIEF: Alle verhalen zijn in de ikvorm geschreven. Alle gedachten en belevenissen zijn van David. En er is ook geen sprake van gedachtes door andere personen die beschreven worden. Volgens mij krijg je alleen subjectieve informatie, omdat het hele boek bestaat uit waarnemingen van David.

RUIMTE: Het verhaal speelt zich op veel verschillend plekken af omdat het verhaal over ongeveer 50 jaar gaat, alle situaties zijn donker en somber. Een voorbeeld van zo\'n sombere ruimte is de zolderruimte die de hoofdpersoon een tijdje bewoont. Hij vindt het er dan ook niet echt prettig daar. SYMBOLIEK: Dit verhaal bevat heleboel verschillende symbolieken maar op één of andere manier zijn ze echt allemaal negatief. Voorbeelden zijn eenzaamheid, verdriet, dood, verlies, ORIGINALITEIT: Dit boek is betreft de tijd niet origineel. Er zijn massa’s boeken over de tweede wereld oorlog geschreven. Het is wel een literair boek omdat het de gevolgen op een aparte manier weergeeft. Je maakt kennis met iemand die rare dingen heeft beleeft en daar op latere leeftijd nog steeds niet mee om kan gaan.

RELEVANTIE: Relevantie heeft dit boek zeker. Je wordt aan het denken gezet over wat de gevolgen van iets kunnen zijn waarbij je nog nooit stil hebt gestaan. Als je aan de tweede wereld oorlog denkt dan denk je aan massamoorden. Maar niet direct aan de overledenen die, als je er goed over nadenkt, ook niet echt normaal leven.

STIJL: Dit boek heeft een niet zo bijzondere stijl. Het enige bijzondere eraan is dat het telkens wordt verteld alsof het nú gebeurd is. Terwijl je telkens weer een ander stukje van zijn leven bekijkt. Dat kan soms erg apart zijn LITERAIRE KWALITEIT: Dit boek is literatuur. En dat komt niet omdat er zo veel boeken over de tweede wereld oorlog gaan. Het is literatuur omdat je op een aparte manier tegen het leven van een jood na de tweede wereld oorlog kijkt. Over hoe het leven verder gaat terwijl de rest van je familie overleden is.

VERWACHTINGEN: Ik had nog geen verwachtingen van dit boek. Ik heb het gekozen omdat het een nogal aparte titel heeft. Ik wist toen geeneens dat het over de tweede wereld oorlog zou gaan. Dat verwacht niet je bij zo’n titel. Ik weet ook geeneens wat dat betekent: een kip die over de soep vliegt. GEBEURTENISSEN: De gebeurtenissen spraken mij wel aan omdat je op een bijzondere manier leert kennis maken met een persoon waar je normaal nooit mee te maken krijgt. Ik vond de gebeurtenissen wel echt overkomen maar ik heb nog nooit zoiets in het echt meegemaakt. De enige herkenbare gebeurtenis is op het einde van zijn leven (maar het begin van het boek) hoe David naar zijn ouderlijk huis gaat en een koper van een product gaat spelen. Want toevallig hebben de huidige bezitters pas geleden een advertentie in de krant laten zetten. Dat komt mij als enige bekend voor omdat dat ook bij mij wel eens is voorgekomen dat we iets te koop hebben aangeboden in de krant. PERSONEN: De personen zijn normaal beschreven. Je kunt je niet echt voorstellen hoe de hoofdpersonen eruit ziet maar toch is het genoeg om het je voor te stellen. Soms waren de personen toch wel karikaturen maar dat is niet echt belangrijk in dit boek. In dit boek vond ik David wel een fanatiek persoon omdat hij altijd nog wel door ging wat hij wilde bereiken ook al is het de vorige keer mislukt. Het was alleen niet echt zo dat ik mij echt begon in te leven in zijn levensverhaal. OPBOUW: Eigenlijk kun je niet zeggen dat dit boek een goede opbouw heeft maar dat is met opzet gedaan. Je wordt telkens heen en weer in de tijd geslingerd. De ene keer is David weer 4, daarna 28 om vervolgens weer 18 te zijn. Daarmee kan het soms best lastig zijn om te lezen. Op die manier is het boek niet 1 groot spannend boek maar zijn er telkens kleine dingen die allemaal een klein verhaal vertellen. Toch kon je het nog wel lezen omdat de vorige gebeurtenissen in het boek geen invloed hebben in de toekomst.

TAALGEBRUIK: Het boek heeft een wat ouderwets taalgebruik. Dat is gedaan omdat het boek vlak na de tweede wereld oorlog speelt. Om maar een voorbeeld te noemen: De titel. Tegenwoordig zeggen mensen zo’n spreuk niet meer. Maar in dit boek komt hij goed van pas. Vooral doordat hij 2 betekenissen heeft. De letterlijke en de figuurlijke. Er is meer uitleg te vinden bij de titelverklaring.