Zakelijke gegevens:

Auteur
Charlotte Brontë

Titel
Jane Eyre, Q.D. Leavis, London, 1985 druk?, 489 blz. (eerste druk 1966,Penguin English Library;Oorspronkelijke Engelse uitgave in 1847)

Genre
Psychologische roman; het verhaal beschrijft de gedachtes van de hoofdpersoon. Het is ook een spanningsroman omdat zich in het huis een geheim bevindt.

Eerste reactie:

Keuze en inhoud
Ik heb voor dit boek gekozen omdat ik de film al eerder had gezien, en die me erg aansprak. De film ging ik ook bekijken omdat het verhaal me erg mooi leek, ik houd heel erg van oude verhalen die zich afspelen op het woeste Engelse landschap. Aangezien het boek meestal (nog) beter is dan de film, besloot ik om het boek ook te lezen. Het mooie van een boek lezen is, vind ik, dat je er je eigen verbeelding bij kunt maken. Een film schetst de beelden al voor je. Toch stelde ik me tijdens het lezen van het boek Jane wel zo voor als het meisje in de film, en hetzelfde had ik bij de andere personages. Het boek maakte zo mogelijk nog meer indruk op mij dan de film, ik vond het echt prachtig. Ik leefde tijdens het lezen helemaal mee met Jane Eyre. Ze ontroerde me echt, haar doorzettingsvermogen na alle tegenslagen en ellende die ze te verduren krijgt bewonder ik zeer. En dat ze zich, ondanks haar afhankelijke rol binnen de samenleving, toch zo weet te ontplooien als een onafhankelijke, sterke vrouw die niet zomaar alles doet wat haar gezegd wordt. Dat alles uiteindelijk toch nog goed komt vond ik wel fijn, ik gunde het haar en
Mr. Rochester echt. Verdieping:

Samenvatting
Het verhaal begint wanneer Jane 10 jaar is. Haar ouders zijn gestorven en ze verblijft op Gateshead Hall, waar haar tante voor haar zorgt. Daar heeft ze een vreselijk leven, ze wordt voortdurend gepest door haar neef John, en haar twee nichtjes besteden zo weinig mogelijk aandacht aan Jane. Na een ruzie met John wordt ze in de kamer gestopt waar haar oom gestorven is. en waar Jane bang voor is. Daar heeft ze een nachtmerrie. ‘s Nachts wordt ze dan ook nog teruggebracht naar haar kamer door Bessie, de verzorgster, de enige die nog enigszins vriendelijk is tegen Jane. Jane voelt zich nog niet goed, dus belt Bessie de apotheker. Aan hem vertelt Jane dat ze graag naar school wil gaan. Gedurende een aantal weken gebeurt er niets. Op een dag verschijnt er een zekere Mr. Brocklehurst, een vreselijke man, die het hoofd is van Lowood Institute, een school voor jonge meisjes. Jane gaat naar Lowood en ontmoet daar Helen, een zeer intelligent meisje. Helen overlijdt door tuberculose, maar is niet de enige. Vele anderen sterven aan de tyfus, vanwege het slechte voedsel dat ze krijgen. Mr. Brocklehurst wordt gedegradeerd tot penningmeester, en andere mensen zorgen nu voor de kinderen. Wanneer Jane 18 wordt wil ze vertrekken. Ze is nu lerares en plaatst een advertentie om aan het werk te kunnen als gouvernante. Ze krijgt één antwoord, van Mrs. Fairfax van Thornfield Hall. Daar wordt Jane gouvernante van Adèle, een klein weesje dat onder de bescherming van Mr. Rochester staat, de heer des huizes. Vele dagen strijken voorbij. Wanneer Jane op een dag het dorp verlaat om een brief te posten ontmoet ze een ruiter met zijn hond. Het paard valt, waardoor de man gewond raakt, en Jane helpt hem om weer op te staan en verder te kunnen rijden. Wanneer ze weer thuis aankomt herkent ze de hond, en begrijpt ze dat de ruiter Mr. Rochester moet zijn. Ze ontmoet Mr. Rochester vele malen en dan voeren ze interessante gesprekken. Jane begint hem steeds leuker te vinden, ondanks zijn sarcastisch en autoritair gedrag. Hij vertelt haar veel over zijn gemaakte reizen. Soms hoort ze midden in de nacht een vreemde, doordringende lach, die van de 2e verdieping komt. Tijdens een nacht hoort ze een geluid, en wanneer ze gaat kijken, ontdekt ze dat het bed van Mr. Rochester in brand staat. Ze blust het vuur, en Mr. Rochester uit zijn dank op een emotionele manier. Jane komt bij zichzelf tot de ontdekking dat ze van hem houdt. Na deze gebeurtenis vertrekt Mr. Rochester plotseling, en keert terug met vele gasten om feest te vieren. Eén van hen is Miss Blanche Ingram, een zeer mooie vrouw die Mr. Rochester probeert te bemachtigen. Dit tot groot verdriet van Jane. Ze denkt dat Mr. Rochester met Blanche Ingram wil trouwen, want hij lijkt veel aandacht aan haar te besteden. Gedurende de feesten gaat Mr. Rochester weg voor zaken. Op een dag komt er een vreemdeling uit Spanishtown, Jamaica, een zekere Mr. Mason. Op diezelfde dag arriveert er ook een zigeuner, die zegt de toekomst te kunnen voorspellen. De vrouw voorspelt aan de gasten de toekomst, maar vraagt ook speciaal naar Jane. Jane praat met de zigeuner over persoonlijke zaken, en ook over Mr. Rochester. Wanneer de vrouw Jane vraagt om te vertrekken, herkent Jane plotseling de stem en handen van de zigeuner, en het blijkt Mr. Rochester te zijn, vermomd. Jane vertelt Mr. Rochester van de komst van de vreemdeling, en hij lijkt zeer geschokt door zijn komst. ’s Nachts hoort Jane vreselijk geschreeuw vanaf de 2e verdieping komen. Mr. Rochester vraagt haar hem te helpen. Hij brengt haar naar de 2e verdieping, waar ze Mr. Mason zwaar gewond en hevig bloedend ziet liggen. Al deze tijd denkt Jane dat het gelach en de aanval waardoor Mr. Mason gewond is geraakt, veroorzaakt werden door Grace Pool, een bediende, en Mr. Rochester laat haar dat ook geloven. `s Ochtends wordt Mr. Mason in het geheim weer weggebracht, en niet lang daarna wordt Jane bezocht door de man van Bessie, die haar verzoekt haar tante op haar sterfbed te bezoeken. Jane krijgt met moeite toestemming om haar te bezoeken. Haar tante geeft Jane een brief die haar oom John Eyre geschreven heeft, waarin hij zegt haar te willen adopteren, en haar zijn erfgename wil maken. Haar tante heeft haar de brief niet eerder gegeven wegens wrok jegens Jane, en heeft haar oom geschreven dat Jane al op Lowood gestorven is. Na de begrafenis van haar tante verblijft Jane nog een tijdje bij haar nichtjes, en keert tenslotte weer terug naar Thornfield Hall. De gasten zijn inmiddels allen weer vertrokken, en Mr. Rochester vraagt Jane na een tijdje om zijn vrouw te worden. Tijdens de bruiloft in de kerk verschijnt
Mr. Mason, en hij vertelt de priester dat Mr. Rochester al getrouwd is met zijn zus, en dat zij op Thornfield Hall woont. Hierop laat Mr. Rochester zijn vrouw zien aan het publiek. Zijn vrouw is krankzinnig en gedraagt zich als een wild dier. Mr. Rochester is 15 jaar met haar getrouwd geweest. Jane heeft veel medelijden met hem, maar besluit om te vertrekken omdat ze niet met hem kan leven als zijn minnares. Midden in de nacht sluipt ze weg, en neemt ze een koets naar het noorden van Engeland, waarna al haar geld op is. Na vele dagen van hongerlijden, wordt ze verzorgd door een jonge predikant, genaamd St. John Rivers, en zijn twee zusters Diana en Mary. Na vele weken wil Jane haar leven weer oppakken, en wordt ze een lerares in het dorp. Mary en Diana worden beide gouvernantes. De school wordt een groot succes dankzij Jane. Op een dag komt Mr. Rivers langs, en zegt dat hij haar iets wil vertellen. Hij vertelt haar dat hij haar neef is, en dat ze een fortuin heeft geërfd van haar inmiddels overleden oom John. Jane wil de erfenis delen met haar nieuwverworven familieleden zodat zij niet langer gouvernantes hoeven te zijn en thuis kunnen komen naar het Moor huis. Gedurende een aantal maanden leven ze zo rustig samen. St. John Rivers, een koele man, wil dat Jane zijn vrouw wordt. Niet vanwege liefde, maar omdat hij haar mee wil nemen naar India, waar hij een zendeling zal zijn, en hij van Jane verwacht dat zij een goede vrouw voor hem zal zijn. Jane weigert, ze wil alleen ongetrouwd zijn omdat ze niet van hem kan houden. Eén avond lukt het Mr. Rivers bijna Jane te overtuigen, totdat ze plotseling
Mr. Rochester’s stem hoort, die haar naam roept. Onmiddellijk beseft ze wat ze moet doen, en de volgende dag vertrekt ze richting Thornfield Hall om uit te vinden wat er van Mr. Rochester geworden is. Ze komt tot de ontdekking dat het huis is afgebrand. Nadat ze met de gastheer van de plaatselijke herberg heeft gesproken, hoort ze dat Mrs. Rochester het huis maanden geleden in brand heeft gestoken. Ze viel van het dak en stierf ter plekke. Mr. Rochester was blind geworden, en had zijn rechterhand verloren toen hij haar probeerde te redden. Jane vindt hem in een oud huisje, Ferndean, maar hij wil eerst niet geloven dat zij het werkelijk is. Na een paar dagen trouwen ze, en na twee jaar krijgt Mr. Rochester het zicht in zijn rechteroog weer terug. Zo kan hij zijn geliefde vrouw weer zien, en zijn pasgeboren zoon.

Onderzoek van de verhaaltechniek

Schrijfstijl
De schrijfster maakt gebruik van ingewikkeld, nauwgezet Engels, het boek is dan ook geschreven in de 19e eeuw. Haar taalgebruik wordt gekarakteriseerd door een mengeling van literair Engels, en een plaatselijk dialect. Jane zegt bijvoorbeeld, wanneer ze commentaar geeft op haar neef John: “That chaps the globe.” De schrijfster gebruikt soms ook metaforen zoals: “The lover who sees his beloved sleeping under a tree and when he comes near, he finds out that she is dead.” Op dezelfde manier verwacht Jane een prachtig huis te zien, maar ziet ze een zwarte ruïne. De taal die gebruikt wordt is erg passend voor de personages, vaak ook vrij somber, omdat het verhaal zich ook afspeelt in het Engeland van die tijd.

Ruimte
Het verhaal speelt zich af in de eerste helft van de 19e eeuw in Engeland, en is ook in die periode geschreven. De tijd waarin het verhaal zich afspeelt is erg belangrijk voor het verhaal, omdat tradities en bepaalde gebruiken een grote rol speelden in het dagelijks leven. Maar ook de verschillende plaatsen waar het verhaal zich afspeelt zijn erg belangrijk. De schrijfster neemt rustig de tijd om alles te beschrijven, en benadrukt hiermee vaak de spanning van het verhaal. Zoals Thornfield Hall, wat heel groot is, maar vooral ook heel donker en daardoor mysterieus. Evenals het weer, wat bijvoorbeeld plotseling omslaat als
Mr. Rochester Jane ten huwelijk vraagt.

Verhaalfiguren
Jane Eyre is (natuurlijk) de hoofdpersoon omdat het verhaal haar leven vertelt. Een ander belangrijk personage is Mr. Rochester, de man van haar leven. Minder belangrijke personages zijn Bessie, Miss Temple en Mrs. Fairfax. Bessie was de verzorgster op Gateshead Hall, waar Jane leefde tot haar tiende jaar. Bessie is een aardige vrouw, maar is soms een beetje somber. Miss Temple is de toezichthoudende op Lowood Institute waar Jane naar toe ging na haar vreselijke leven op Gateshead Hall. Ze is een warme, liefdevolle vrouw, die echt om de meisjes geeft die op Lowood zitten. De eerste dag bijvoorbeeld dat Jane op Lowood was, was het voedsel dat ze kreeg heel slecht, waarop Miss Temple voor een extra boterham zorgde voor alle kinderen. Mrs. Fairfax was de huishoudster op Thornfield Hall, de plaats waar Jane werkte als gouvernante nadat ze Lowood had verlaten. Mrs. Fairfax is een aardige oude vrouw, die nooit over haar werk klaagt, ze vervult haar taak gewoon.Mr. Rochester is een erg belangrijk personage in dit verhaal omdat Thornfield Hall zijn eigendom is, en Jane aan het eind van het verhaal, na vele worstelingen, zijn vrouw wordt. Alleen Jane’s gedachten in dit verhaal zijn belangrijk, en komen voor de lezer aan de orde. Dit komt omdat ze over zichzelf vertelt, (eigenlijk is het verhaal een soort van autobiografie) over haar leven op Gateshead Hall, Lowood Institute, Thornfield Hall en March End. Haar karakter verandert niet gedurende het verhaal, ze blijft zichzelf, sterk als ze is. Het personage Jane Eyre wordt uitgebeeld in dialogen met anderen, herinneringen, gevoelens en gedachtes.

Situaties
Jane wordt verzocht om bij haar tante te komen, om haar te verzorgen op haar sterfbed. Ondanks dat haar tante Jane altijd heel slecht heeft behandeld, besluit ze toch te gaan. Ze is bereid om alles te vergeten en te vergeven, omdat het ook al zo’n lange tijd geleden is, en Jane inmiddels een volwassener persoon geworden is. Haar tante echter wil hier niets van weten, maar zegt dat ze Jane voor haar dood nog iets moet vertellen. Ze zegt dat Jane eigenlijk nog een oom heeft die haar zelfs wilde adopteren, en haar tot zijn erfgename wilde maken. Haar tante heeft hem echter geschreven dat Jane al op haar tiende is gestorven. In plaats van woedend te worden, en om een verklaring te vragen voor het handelen van haar tante, blijft Jane de rust zelve, en vraagt haar tante nogmaals om zand te gooien over de gebeurtenissen. Dit vond ik zo knap, en zo typerend voor Jane; hieruit blijkt wel hoe sterk ze is geworden, en dat ze boven alles staat.

Vertelwijze
Het verhaal wordt verteld vanuit het ik-perspectief, door de hoofdpersoon. Je bekijkt alles door haar ogen, en leest haar gedachtes en gevoelens. Jane Eyre vertelt over haar leven. Het boek begint wanneer ze ongeveer 10 jaar is. Wanneer het verhaal is afgelopen is ze rond de 19, 20 jaar oud. Op zoek naar de thematiek

Het thema van het verhaal is het bereiken van geluk, en onafhankelijkheid van een vrouw, waar tegenover de behoefte staat om van iemand te houden, en door iemand bemind te worden. Het bereiken van geluk is voor Jane niet gemakkelijk, en gaat gepaard met vele worstelingen. Zo wil Jane bijvoorbeeld niet ongehuwd bij Mr. Rochester blijven als zijn minnares, omdat hij al getrouwd is. Ze besluit dan ook om te vertrekken, ondanks dat ze veel van hem houdt. Dit is een heel universeel thema, het is echt een gewetensworsteling waarmee vrouwen ook nu nog kunnen zitten. Jane kiest dus toch uiteindelijk voor haarzelf, en haar onafhankelijkheid:

“ I asked, “What am I to do?” But the answer my mind gave-‘Leave Thornfield at once’- was so prompt, so dread, that I stopped my ears. I said I could not bear such words now. That I must leave him decidedly, instantly, entirely, is intolerable. I cannot do it. But then a voice within me averred that I could do it, and foretold that I should do it. I wrestled with my own resolution.”

Eigenlijk is Jane in eerste instantie helemaal niet onafhankelijk; ze is het bezit van een meester die haar kan maken of breken. Haar geest is echter wèl onafhankelijk: ze zegt wat ze vindt, wat ze denkt, en ze geeft Mr. Rochester niet zomaar gelijk omdat hij haar meester is:

“ I can live alone, if self-respect and circumstances require me so to do. I need not sell my soul to buy bliss. I have an inward treasure born with me, which can keep me alive if all extraneous delights should be withheld, or offered at a price I cannot afford to give.”

“ I have spoken my mind, and can go anywhere now. I am no bird; and no net ensnares me; I am a free human being with an independent will, which I now exert to leave you.”

Tussen de titel en het thema lijkt in eerste instantie geen verband te bestaan, het is gewoon de naam van de hoofdpersoon. Toen ik echter ging kijken of “Eyre” een willekeurige naam was, of dat het misschien nog een diepere betekenis had, vond ik voor “Eyre” de betekenis: (rivier) eilandje. Of dit klopt weet ik niet zeker, het was een erg oud woordenboek, en niet erg duidelijk meer. Als het wel zou kloppen zou het alleen wel erg toepasselijk zijn, volgens mij. Jane wil namelijk op haar eigen benen staan, en van niets of niemand afhankelijk zijn. Bovendien laat ze ook maar weinig mensen echt dicht bij haar komen, er is bijna niemand die haar echt goed kent. In die zin is ze dus wel een eilandje, ze staat op zichzelf. Plaats in de literatuurgeschiedenis

De eerste druk van het verhaal is in 1966 gemaakt, maar de oorspronkelijke Engelse uitgave komt al uit oktober 1847, de tijd van de Romantiek. De Romantiek is een periode in de literatuurgeschiedenis waarin het vluchten in een andere wereld, uit bijvoorbeeld verveling van het alledaagse bestaan, centraal staat. Ook vluchtten schrijvers in een door henzelf gecreëerde wereld, het verleden, de toekomst of in de natuur. Ook het dagdromen hierover was een belangrijk onderdeel van de cultuur die bij de Romantiek hoorde. In dit opzicht is “Jane Eyre” niet een kenmerkend boek voor die tijd, Jane vlucht niet in een andere wereld om het leven draaglijker te maken. Andere elementen van “Jane Eyre” zijn echter wel kenmerkend voor die periode: Aspecten die als “romantisch” beschouwd worden, zijn: het uitbeelden van individuele smart, de gevoelsontlading, het pessimisme, het mysterieuze, het heimwee naar dingen die ver verwijderd zijn, onbereikbaar zijn, en de liefde voor de vrijheid. Al deze dingen zijn wel degelijk in de roman terug te vinden:

Het hele verhaal beschrijft de levensloop van Jane, en al het leed dat zij daarbij te verduren krijgt. Maar vooral ook hoe zij zelf over de gebeurtenissen in haar leven denkt, haar gevoelens die daarbij naar boven komen worden uitvoerig beschreven, en maken een belangrijk deel uit van de roman (zoniet het belangrijkste). De schrijfstijl is ook niet bepaald optimistisch, het boek ademt een pessimistische sfeer. Het leven van Jane lijkt vooral in het begin een aaneenrijging van vervelende gebeurtenissen, en hier wordt ook niet luchtig over geschreven, de schrijfstijl benadrukt dit alleen maar. Zelfs wanneer het aan het eind van het verhaal toch nog goed komt, wordt dit niet op een vrolijke manier beschreven. Het verhaal heeft ook zeker een bepaalde mysterieuze sfeer. Dit komt bijvoorbeeld door de kamer waar haar oom gestorven is, en die door iedereen angstvallig gemeden wordt. En het geheim dat zich bevindt in Thornfield Hall, van wie is de vreemde lach die Jane steeds hoort, en wie stak het bed van Mr. Rochester in brand? Dit maakt dat er steeds een geheimzinnige spanning aanwezig is. Natuurlijk is er ook het verlangen naar het onbereikbare, in haar geval in de persoon van Mr. Rochester. Hij komt uit een klasse die voor haar eigenlijk veel te hoog gegrepen is, en een kans op een huwelijk tussen hen lijkt in eerste instantie dan ook niet te bestaan. Dan is er nog de drang naar vrijheid: ook al beschouwt Jane haar werk op Thornfield Hall niet als hel en verdoemenis, het liefst zou ze zelfstandig willen zijn en onafhankelijk, dit blijkt ook uit de keuzes die ze maakt. En ten slotte nog de natuur: Ook al speelt de natuur niet een heel grote rol in de roman, Jane heeft er wel degelijk oog voor. Ze beschrijft de prachtige tuin van Thornfield Hall uitvoerig, evenals de omgeving van Lowood Institute, waar ze ondanks alles erg van genoot. Bovendien weerspiegelt het woeste landschap, volgens mij, ook het karakter van Mr. Rochester. De schrijfster is geboren in 1816 in Thornton, Yorkshire, en stierf in 1855. De wereldwijd vereerde schrijfster van \"Jane Eyre\" wordt in een
autobiografie afgeschilderd als een jaloerse zuster en rancuneuze dochter. Charlotte Brontë publiceerde eerst onder het pseudoniem Currer Bell. Haar zusters Emily (Ellis Bell) en Anne (Acton Bell), beiden ook zeer bekend, gebruikten ook een schuilnaam omdat ze -terecht- vreesden dat uitgevers en critici boeken van vrouwen minder serieus zouden nemen. Door de vroege dood van hun moeder werden de kinderen overgelaten aan hun strenge, rechtlijnige vader, die weinig met hen te maken wilde hebben. Vrouwen hadden in die tijd zeker een ondergeschikte rol, dit lees je ook terug in het boek. Toch gingen Charlotte en Emily samen naar Brussel om daar te studeren, iets wat in die tijd niet erg gebruikelijk was. Na hun terugkeer wijdden beide zich volledig aan hun literaire interesses. Charlotte ging vaak naar Londen om daar andere literaire schrijvers te ontmoeten, en daar werd ze als schrijfster gevierd. Haar laatste romans liepen eigenlijk al vooruit in het psychologische realisme van de personages op de romans uit de 20e eeuw. “Jane Eyre” is wel een typerend werk voor de schrijfster, je zou kunnen zeggen dat het boek autobiografische elementen bevat. Charlotte Brontë heeft bijvoorbeeld zelf ook op een meisjeskostschool gezeten, samen met haar zusters, waar ze een verschrikkelijke tijd heeft gehad. Twee van haar zussen stierven daar, en in het boek sterven er op Lowood ook vele kinderen. En ze werd ook opgevoed door haar tante, omdat haar vader na de dood van hun moeder niet voor hen wilde zorgen. Bovendien heeft zij zelf ook als gouvernante gewerkt. Maar niet alleen dat is typerend voor haar werk, de schrijfstijl van Jane Eyre vind je ook terug in andere werken van haar, zoals “ the Professor”. Ze is altijd kritisch op de maatschappij van toen, wat zeer typerend is voor de Romantiek. Beoordeling

Jane Eyre boeide mij van begin tot eind, waarbij ik steeds graag door wilde lezen. Ik was erg benieuwd hoe alles zich verder ontwikkelde, en dat maakte het verhaal geen moment saai, of oninteressant. Ik heb niet zozeer één passage die mij aanspreekt, het is eigenlijk meer één van de delen van het verhaal. Het verhaal is namelijk opgebouwd uit 4 delen: haar jeugd op Lowood Institute, haar verblijf als gouvernante op Thornfield Hall, haar leven bij haar familieleden en de terugkeer naar Mr. Rochester. Het verhaal begint met haar korte leven op Gateshead Hall. Deze opbouw vond ik heel mooi, je groeit echt met Jane mee als het ware. Wat mij van deze delen het meest aansprak, was haar verblijf op Thornfield Hall, en dan vooral de ontwikkeling van de relatie tussen Jane en Mr. Rochester. De manier waarop zij steeds dichter tot elkaar komen, al de gesprekken tussen hen en de verlangens en gevoelens van Jane die daarbij horen, vond ik prachtig om te lezen. Met natuurlijk als hoogtepunt de avond waarop zij in de tuin zitten, en Jane stilletjes al afscheid neemt van haar dierbare omgeving omdat zij verwacht dat
Mr. Rochester met Blanche Ingram zal trouwen, en zij dus zal moeten vertrekken. Maar dan betuigt Mr. Rochester plotseling zijn liefde voor Jane, geheel tegen haar verwachtingen in. Dit kan zij maar amper geloven, en ze verklaart hem voor gek. Dit vond ik één van de meest ontroerende passages, dat hij toch voor haar kiest. Evenals de terugkeer van Jane naar hem, en hij op zijn beurt niet kan geloven dat het werkelijk Jane is die daar bij hem komt. Hij is bang dat Jane niet meer van hem kan houden vanwege zijn lichamelijke gebreken, maar daardoor houdt ze alleen nog maar meer van hem, want nu kan ze hem ook verzorgen. Ik vond eigenlijk ook niets aan het verhaal vervelend om te lezen. De schrijfster beschreef alles heel uitvoerig, maar dit zorgde er juist voor dat ik me heel goed in de situatie in kon leven, ik kon me alles bijna wezenlijk voorstellen, en leefde helemaal met Jane mee. De omgeving van het verhaal vond ik ook heel passend, die woeste vlakten, maar ook de prachtige tuin van Thornfield Hall, die juist weer heel rustig was. De dilemma’s waar zij voor kwam te staan waren ook heel goed voorstelbaar, het thema is heel universeel. Volgens mij wil bijna elke vrouw graag onafhankelijk zijn, maar heeft ze daarnaast ook de behoefte aan liefde. In die zin is het een verhaal van alle tijden, en dat maakt het ook heel geloofwaardig. Ik begreep het dan ook volkomen dat zij niet bij Mr. Rochester kon blijven omdat hij al een vrouw had. Haar onafhankelijkheid, ondanks haar positie, sprak mij ook het meest aan haar aan. Dat ze opkwam voor zichzelf, en niet zomaar alles over zich heen liet komen. Het taalgebruik vond ik niet gemakkelijk, dit komt natuurlijk ook omdat het al een oud verhaal is, en de taal een mengeling is. Toch kon ik het verhaal prima volgen, en heb ik er verder weinig problemen mee gehad. Ik heb niet veel hoeven opzoeken, bijna alles viel wel uit de context op te maken. Ik moest er alleen wel aan wennen, zeker in het begin. Ik had nog niet eerder een roman uit die tijd gelezen, maar na een tijdje ging het veel beter. Ik vond het Engels wel heel mooi, heel authentiek. Ik zou het verhaal dan ook zeker aan anderen aanraden om te gaan lezen. Als ze dat al niet gedaan hebben tenminste, want Jane Eyre is natuurlijk een heel bekende roman. (en terecht!) Het verhaal is gewoon mooi om te lezen, maar ik denk dat het vooral ook veel mensen (vrouwen) aan zal spreken dat het heel herkenbaar is, het zou zich nu ook nog prima voor kunnen doen. En zo’n knappe, onbereikbare man maakt het natuurlijk helemaal interessant! Al met al vond ik het dus een prachtig en ontroerend boek, en inmiddels heb ik het verhaal dan ook al meerdere malen gelezen.