Feitelijke gegevens
- 1e druk, 2012
- 230 pagina's
- Uitgeverij: Atlas-Contact
Flaptekst
De zeventigjarige Gustaaf Meulenberg heeft nog maar enkele weken te leven. Bovendien dreigt zijn dierbare voetbalclub Roda JC te degraderen. Marcel haalt alles uit de kast om het sterven van zijn doodzieke vader zo lang mogelijk uit te stellen. Daarbij stuit hij op een mysterieuze, in het zwart geklede cowboy en ontdekt hij een bizar familiegeheim. Extra tijd is zowel een ontroerende voetbalroman als een psychologisch portret van een arbeidersfamilie in nood. Met zijn heldere en dwingende stijl grijpt A.H.J. Dautzenberg de lezer bij zijn lurven en voert hem mee naar een zenuwslopende finale.
Eerste zin
We schakelen over naar Ron de Rijk in De Kuip. Ron. Er is gescoord bij Feyenoord tegen Roda.Samenvatting
Er zijn zeven hoofdstukken.
Indianen huilen niet
Het is 10 mei 2009. Roda JC vecht in De Kuip tegen Feyenoord voor de laatste kans tegen degradatie. De vader van Marcel Meulenberg (44 jaar, econoom) is Gustaaf Meulenberg (een geboren Limburger van 70 jaar oud). Hij is een fanatieke fan van de Limburgse club. Hij heeft kanker in een laat stadium, veroorzaakt door een uitgezaaid melanoom en Marcel vreest dat zijn vader zal sterven als Roda degradeert. Hij zal zijn leven per se willen verlengen als Roda in de nacompetitie speelt.
Marcel heeft ook nog een tweelingbroer, de drie minuten oudere Werner, die minder contact met zijn vader heeft. Beiden hebben echter te maken gehad met een vader die graag naar cowboyfilms keek en als lijfspreuk had dat “indianen nooit huilden. “ Dat hield in dat de jongens hun emoties maar moesten wegdrukken. Marcel heeft dat ook altijd gedaan. Wel vond hij het erg dat zijn vader meer aandacht besteedde aan de jongens van zijn geliefde A2-elftal dan aan henzelf. Roda JC wint tegen de verwachting in van Feyenoord en plaatst zich daarmee voor de nacompetitie. Marcel reist naar Limburg en wil nog dat zijn vader een laatste vakantieweek met het hele gezin naar Vlieland gaat.
Een bijna surrealistische figuur is een zwarte vreemdeling (afkomstig uit een western) die Marcel ontmoet (al dan niet in zijn verbeelding).
Herjodstsakker!
In dit tweede hoofdstuk waarvan de titel verwijst naar de krachtterm die vader Meulenberg graag uit i.p.v. een andere vloek, reist Marcel naar het huis van zijn vader om er getuige van te zijn hoe zijn vader de laatste dagen beleeft. Intussen moet de club aantreden voor zijn eerste promotiewedstrijd tegen FC Dordrecht. De club speelt niet goed, maar weet in de uit -en thuiswedstrijd toch de finale van de playoffs te halen. Marcel herinnert zich zijn jeugd, waarin hij vrij hard is opgevoed.
Wel maakt de verteller/schrijver in dit deel een tijdfout. Hij beweert dat hij in 1967 is geboren (zie zijn opmerking over de geboortetegel, blz. 52) maar hij heeft ook verteld dat hij 44 jaar is. Dat zou betekenen dat het 2011 is, maar de datum van de wedstrijd tegen Dordrecht staat boven het hoofdstuk (mei 2009). Fictie en werkelijkheid lopen even door elkaar.
Vader scheldt tijdens het voetballen (de vloek van de titel van het hoofdstuk). Hij is bovendien een liefhebber van Duits voetbal (later volgt er nog een verklaring voor). Marcel weet dat zijn vader heel erg blij zou zijn met een bericht van de Roda-selectie en hij vraagt via de mail aan de voetballers of ze zijn vader een kaart willen sturen.
Spiegelpaleis
Het is de dag van de terugwedstrijd tegen Dordrecht. Ook zijn tweelingbroer Werner komt naar het ouderlijk huis. Ze praten samen over vroeger en hun houding ten opzichte van hun vader. Werner is fysiotherapeut geworden en al twee keer getrouwd. Zijn vader heeft de scheiding van zijn eerste vrouw afgekeurd. Marcel weet dat zijn vader uiteindelijk voor euthanasie wil kiezen, als het lijden te ondraaglijk wordt. Omdat Roda JC met 1-0 wint van FC Dordrecht haalt het elftal de finale van de playoffs tegen Cambuur Leeuwarden. Marcel weet nu ook dat hij met het gezin naar Vlieland kan vertrekken voor de laatste vakantie met zijn vader.
Gustaaf ontvangt een kaart van de Roda-selectie. De verteller heeft weer een ontmoeting met de zwarte vreemdeling, die hem maar weer eens een lafaard noemt.
4. Zandruiter part 1, en 5. Zandruiter part 2
In deze twee hoofdstukken verandert het perspectief van personaal naar dat van een filmscript. Er wordt nu alleen beschreven in ultra korte scènes van wat een camera kan registreren. We lezen dat de vader aankomt in een rolstoel op Vlieland en dat Marcel met zijn moeder de meeste zorg aan zijn vader besteedt. Werner die er met zijn tweede vrouw is, houdt zich wat afzijdig en zit vaak met zijn vrouw samen te eten. Daarnaast kijken ze veel tv en zitten ze soms te zoenen. In de shots waarbij verschil wordt gemaakt tussen binnen - en buitenopnamen, worden vooral ook gedragingen van dieren beschreven.
In het tweede deel op Vlieland woerden ook beeldverslagen gebruikt van de wedstrijd van Roda tegen Cambuur. Vader Meulenberg kijkt naar de western “High Noon.” De zoon Marcel ontmoet op Vlieland weer de zwarte vreemdeling die hem een lafaard noemt met zijn literaire trucjes. Met die trucs maakt hij de afstand tussen vader en zoon groter en hoeft hij dus geen emoties te tonen.
Schiet ons maar dood
Er moet een derde wedstrijd komen tussen Roda en Cambuur. De Meulenbergs zijn weer terug in Limburg. Vlieland is niet zo’n groot succes geworden. Marcel die nu in eerst weer in de hij-figuur verder vertelt, gaat op bezoek bij de zus van zijn vader, tante Hedwig. Hij hoort van haar het grote familiegeheim, namelijk dat Marcels opa en oma lid zijn geweest van de NSB en dat de vader van Gustaaf na de oorlog is opgepakt. Toen die werd geconfronteerd met zijn twee kinderen in het kamp, zei hij tegen zijn bewakers: Schiet ons maar dood. Dat heeft een enorme invloed gehad op het leven van Gustaaf. Op de terugweg ziet de verteller opnieuw de zwarte vreemdeling die hem weer een lafaard noemt.
De verteller trekt zich dit erg aan, want vanaf dat moment gaat hij verder in de ik-vorm, waardoor de afstand tussen vader en zoon wordt verkleind. De dokter is op bezoek om de euthanasieaanvraag juridisch af te wikkelen. Roda speelt zijn derde wedstrijd en weet via de verlenging (vgl. extra tijd) en strafschoppen in de eredivisie te blijven. Tante Hedwig komt afscheid nemen van haar zieke broer. De euthanasie wordt door de tweede arts goedgekeurd. Het zal de dinsdag erna gaan gebeuren. Op de avond ervoor praten Marcel, en zijn vader en moeder over de manier waarop zijn vader en moeder op elkaar verliefd raakten. In de afgelopen weken zijn veel vrienden en kennissen afscheid komen nemen, en nu hebben ze even tijd voor zichzelf.
D’r letste daag
Op de laatste dag wordt alles afgestemd op het tijdstip van 14.00 uur. Werner komt uiteraard ook, samen met de beide vrouwen die hij heeft gehad. Marcel gaat op verzoek van zijn vader nog wat boodschappen doen. Alles staat die dag in het teken van de euthanasie. Dan komt de dokter binnen, die een infuus aanlegt. Als zijn vader hem omhelst voor een laatste afscheid, reageert Marcel zo stijf als een plank. Hij kan zich toch niet helemaal geven. Dat doet pijn. De dokter legt het infuus aan en brengt vervolgens twee vloeistoffen naar binnen: een narcosemiddel en een spierverslapper. De dood van de vader wordt verslagen in de stijl van een voetbalverslag.
Marcel geeft steeds aan dat hij niet wil gaan huilen (indianen huilen niet), maar uit de woorden van de voetbalverslaggever blijkt dat Marcel na de dood van zijn vader in tranen uitbarst in de armen van zijn moeder.
Dit verslag gaat verder na deze boodschap.
Verder lezen
REACTIES
1 seconde geleden