Bij de meeste schooldirecteuren lijkt de deur altijd dicht te zitten. De klink zit vol met vingerafdrukken, maar je ziet er nooit iemand.

Die directeuren zitten de hele dag te ploeteren op hun papierwerk: vestigingsplannen, veiligheidsplannen, protocollen en toestanden. Zonder enig idee te hebben wat er werkelijk in de school speelt. Of wie de leerlingen zijn.

Op mijn oude middelbare school De Passie in Utrecht was dat wel anders. Mijn directeur was betrokken, vriendelijk en bereikbaar.

In de vijf jaar dat directeur Van Moolenbroek de school onder z'n hoede heeft, heeft-'ie een hoop verbeterd.

Vroeger voetbalden leerlingentijdens de les, was het een survival voor docenten en ontbrak het aan een goede organisatie. Nu hangt er juist een sfeer van vrijheid en verantwoordelijkheid. Hoe doet-'ie dat?

Contact met leerlingen

Voor Van Moolenbroek begint de schooldag meestal nog voor half acht. "Dan is het nog lekker rustig," grapt hij. Na een dagopening met de docenten gaat hij vaak naar de hal. Alles voor het contact met de leerlingen.

“Ik loop de hal in en blijf even staan, kijk wat rond en leerlingen komen vanzelf even langs. Want het zit zo: je wordt alleen zelf gekend, als je ook anderen wilt leren kennen.” Niet alleen om contact te leggen, maar ook om leerlingen om half negen een spreekwoordelijke schop onder de kont te geven. 

Namen kennen

Oké, maar no way dat hij de namen van 700 leerlingen kan onthouden. Toch doet hij zijn best: "Ik bestudeer geen fotoboekje, maar probeer te associëren. Zodra ik een gesprek met een leerling heb gehad, wil ik die naam voorgoed kunnen onthouden."

Maar hoe fiks je een goeie schoolcultuur en -sfeer? "De school gaat over drie dingen: leren, een veilige omgeving en dat iedereen het naar z'n zin heeft." Hij pakt er een A4'tje bij: "Kijk, we hebben net nieuwe leefregels opgesteld. Het gaat niet om wat wel en niet mag, maar hoe we met elkaar omgaan.”

Tikkie andere regels

En inderdaad: er staat bijvoorbeeld dat de leerlingen zorg moeten dragen voor hun leefomgeving. 'Ruim je troep op,' maar dan positiever verwoord.

Van Moolenbroek: "Ik geloof in de ontwikkeling van leerlingen door verantwoordelijkheid en vertrouwen. Soms worden er dan wel fouten gemaakt, maar dat is menselijk en niet te voorkomen, toch? Dan ga ik achteraf ook niet lopen mopperen, hoor."

Docentenfilter

Maar een schooldirecteur kan nog zo tof zijn, als-'ie allemaal heksen van docenten heeft, schiet je er als leerling niks mee op. Daar let Van Moolenbroek ook op tijdens een sollicitatiegesprek. "Iemand moet echt binnen het team passen. Of het nou een geschoold iemand is of niet, bij hem of haar moet het lerarenbloed door de aderen stromen."

En net als de leerlingen, kent Van Moolenbroek ook de docenten goed. "Binnenkort zijn er weer oudergesprekken. Dan zeg ik tegen leraren: alsjeblieft, bel me op als je een rotgesprek hebt gehad. Ik wil niet dat iemand daarover gaat zitten piekeren. Eén zo'n slecht gesprek kan alle goede doen verbleken."

Geen tijd, maar altijd tijd

Van Moolenbroek vertelt me nog welke taken hij nog meer heeft als directeur, maar ik houd 't niet bij met schrijven, het is teveel. Ineens begrijp ik wel waarom veel scholieren hun directeuren nooit zien.

"Maar hoe heeft ú dan ooit tijd voor dit interview vrij kunnen maken?" vraag ik verbaasd. Ik bedoel, als ik een meterslange to-do-lijst heb, zit ik te stressen en snauwen van hier tot Tokio. Hij antwoordt: "Het is een bepaalde instelling. Ik weet dat ik zat te doen heb, maar ik heb ook nog overzicht. En hoe druk ik ook ben, voor een gesprek maak ik vrijwel altijd tijd."

Geen tegenzin

En dat zonder te snauwen. "Het feit dat er aan mijn werk nooit een eind zal komen, is iets wat ik accepteer. Mijn taak is om vooruitgang te zien in die eindeloze schooldagen. Processen te ontdekken en dingen aan te pakken. En weet je - ík ben nog nooit met tegenzin naar school gegaan!"

Foto: Nando Kasteleijn